Miesiąc: grudzień 2021

Jak wspominaliśmy w poprzednich artykułach, zmiany wprowadzane w ramach Polskiego Ładu, które wejdą w życie od 1 stycznia 2022 r. mocno odbiją się na opłacalności prowadzenia jednoosobowych działalności gospodarczych (dalej: JDG). W obliczu możliwości uniknięcia składki zdrowotnej przez niektórych członków zarządu, a także braku obciążenia składkami ZUS, jedną z najbardziej korzystnych alternatyw stanowi założenie spółki z o.o. Prowadzący JDG mogą w tym celu skorzystać z kilku rozwiązań: zlikwidować działalność i założyć spółkę z o.o. „od zera”, przekształcić działalność w spółkę zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych lub dokonać aportu przedsiębiorstwa do nowej lub istniejącej spółki. Aby ułatwić wybór, przedstawimy pokrótce rekomendowane sposoby przekształcenia i ich zasadnicze aspekty.

Przekształcenie działalności na gruncie KSH

Kodeks spółek handlowych zawiera regulacje dotyczące przekształcenia JDG w spółkę z.o.o. Taki proces wymaga przede wszystkim:

• Sporządzenia planu przekształcenia JDG wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;
• złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;
• powołania członków organów spółki przekształconej;
• zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki przekształconej;
• dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Wszystkie powyższe czynności wymagają posiadania odpowiednich informacji z dziedziny prawa i podatków, a ich prawidłowe przeprowadzenie niekiedy będzie wiązało się z dodatkowymi procedurami i opłatami. Przykładowo do sporządzenia planu przekształcenia co do zasady należy ustalić wartość bilansową majątku JDG (co może wymagać opłacenia biegłego rewidenta). Koszt bilansu może wynosić ok. 1000 zł, ale jego ostateczna wysokość będzie różna w zależności od wielkości majątku i rodzaju składników. Z kolei opracowanie planu przekształcenia wymaga aktu notarialnego (i opłacenia kosztów notarialnych), a także zbadania go przez biegłego rewidenta (co znów wiąże się z wynagrodzeniem biegłego).

W praktyce przedsiębiorcy decydując się na powyższy proces, najczęściej korzystają z profesjonalnej pomocy prawnej.

Wniesienie przedsiębiorstwa aportem

Alternatywną wobec powyższej metody jest wniesienie JDG (przedsiębiorstwa) do nowej spółki z o.o. w formie aportu. W zamian za wkład niepieniężny przedsiębiorca działający dotychczas w ramach JDG otrzyma udziały w nowopowstałej spółce. Aport przedsiębiorstwa cieszy się dużą popularnością z uwagi na neutralność podatkową (jest zwolniony z podatku PIT po stronie przedsiębiorcy, CIT po stronie spółki i podatku VAT). Ponadto pozwala on uniknąć konieczności opłacenia biegłego rewidenta oraz formalności związanych ze sporządzeniem opinii i planu przekształcenia. Pozostaje jednak odrębny problem przeniesienia ewentualnych koncesji, umów z klientami oraz innych praw i zobowiązań JDG do spółki z o.o.

Zastosowanie powyższej  metody jest uwarunkowane istnieniem spółki z o.o., co oznacza, że jeśli przedsiębiorca prowadzący JDG nie jest wspólnikiem spółki, do której zamierza aportować przedsiębiorstwo, będzie zmuszony utworzyć nową, co wiąże się z przeprowadzeniem kolejnej procedury.

Likwidacja JDG i utworzenie nowej spółki

Ostatnią możliwą opcją jest utworzenie spółki z o.o. jako podmiotu zupełnie odrębnego od prowadzonej dotychczas JDG i likwidacja dotychczasowej działalności. W takim wypadku przedsiębiorca powinien jednak przygotować się konieczność kolejno: likwidacji JDG, utworzenia nowej spółki i przeniesienia poszczególnych składników majątku z JDG do spółki. Każda z tych czynności ma konsekwencje podatkowe.

Którą metodę wybrać?

Przy wyborze formy przekształcenia należy zapoznać się z wysokością opłat administracyjnych, sposobem opodatkowania poszczególnych czynności prawnych (np. aportu), a także stopniem sformalizowania poszczególnych czynności.

Oprócz powyższych uwag istnieje jeszcze szereg aspektów, które przedsiębiorca powinien wziąć pod uwagę w ramach procesu przekształcenia. W celu dokonania prawidłowej analizy rekomenduje się skorzystanie z pomocy profesjonalistów, który mogą też czuwać nad przebiegiem całej procedury. Zwłaszcza w perspektywie zbliżającej się nowelizacji Polskiego Ładu wsparcie specjalistów pozwoli uniknąć nieprawidłowości. W przypadku chęci uzyskania pomocy prawnej zachęcamy do skontaktowania się z ekspertami ATL LAW Kancelarii Radcy Prawnego Anny Błaszak, posiadającymi wieloletnie doświadczenie w obsłudze jednoosobowych działalności gospodarczych i spółek. Pomożemy w wybraniu preferencyjnej metody przekształcenia działalności, udzielimy pomocy zarówno w aspektach prawnych jak i podatkowych wybranej procedury i zminimalizujemy ryzyko kosztownych błędów.

 

To już pewne. Większość z planowanych przez rząd zmian podatkowych wprowadzanych w ramach tzw. Polskiego Ładu wejdzie w życie od stycznia i lutego 2022 r. Polskie prawo podatkowe czeka prawdziwa rewolucja. Choć nowelizacja przynosi także pozytywne zmiany przejawiające się m.in. zwiększeniem kwoty wolnej od podatku z 3 091 zł (8 000 zł dla najmniej zarabiających) do 30 000 zł i podniesieniem II progu podatkowego z kwoty 85 528 zł do kwoty 120 000 zł, nie można zapominać, że dotyczą one jedynie podmiotów opodatkowanych według skali (17%, a po przekroczeniu II progu podatkowego 32%).

Oceniając nadchodzącą nowelizację przedsiębiorcy wskazują jednak przede wszystkim na kwestie związane z nowym sposobem obliczania składki zdrowotnej. Od stycznia przyszłego roku ma ona być uzależniona od dochodu i nie będzie możliwości zaliczenia jej do kosztów podatkowych.

Składka zdrowotna

Dla przedsiębiorców opodatkowanych wg. skali składka zdrowotna wyniesie 9% wykazanego dochodu. Warto przy tym wskazać, że w przypadku przekroczenia II progu skali po zmianach wynikających z Polskiego Ładu realna stawka podatku wyniesie aż 41% (uwzględniając 9%-ową składkę zdrowotną).

Dla przedsiębiorców, którzy rozliczają się liniowo, składka zdrowotna wyniesie 4,9% dochodu z zastrzeżeniem, że nie możne wynieść mniej niż 9% minimalnego wynagrodzenia.  Biorąc pod uwagę, że wynagrodzenie minimalne brutto w 2022 r. wyniesie 3010 zł, najmniejsza wartość składki zdrowotnej wyniesie 270 zł. Przy miesięcznych zarobkach rzędu przykładowo 12 000 zł, składka zdrowotna wyniesie już 588 zł.

W przypadku opodatkowania kartą podatkową składka zdrowotna wyniesie 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli również 270 zł. Jednakże forma opodatkowania na zasadzie karty podatkowej zostanie od 2022 roku uniemożliwiona wszystkim, oprócz osób, które korzystały niej w 2021 roku. Co więcej, jeżeli te osoby zrezygnują z takiej formy opodatkowania przychodów, nie będą mogli z niej skorzystać ponownie.

Dla przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtowo składka obejmie 9% podstawy jej wymiaru, a podstawa wymiaru składki zdrowotnej zostanie uzależniona od rocznego przychodu w następujący sposób:

• 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach nieprzekraczających 60 tys. zł, czyli 305,56 zł;
• 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach w przedziale w przedziale od 60 tys. zł do 300 tys. zł czyli 509,27 zł;
• 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach przekraczających 300 tys. zł czyli 916,68 zł.

Chodzi o przychody pomniejszone o składki ZUS, jeżeli nie zostały one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Co z B2B?

Modny dotychczas model zawierania transakcji między przedsiębiorcami, zastępujący często umowę o pracę może od następnego roku stracić na popularności. Współpracy z pracodawcą, w ramach której „pracownik” decyduje się na założenie własnej działalności gospodarczej zamiast zawierania umowy o pracę zaszkodzi większa stawka realnego opodatkowania osób o wysokich dochodach. Jednym z deklarowanych celów Polskiego Ładu jest przeciwdziałanie dotychczasowej nierówności pracowników wobec osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, która wynika z korzystniejszego opodatkowania.

Alternatywy względem JDG

W perspektywie zwiększonej kwoty składki zdrowotnej, braku możliwości zaliczenia jej do kosztu podatkowego i likwidacji niektórych form opodatkowania, należy spodziewać się spadku popularności jednoosobowych działalności gospodarczych. Najbardziej oczywistą alternatywę stanowi spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Dochód spółki podlega opodatkowaniu stawką 19% CIT, jednak możliwe jest również opodatkowana stawką 9%, jeśli spółka osiąga przychody poniżej 2.000.000 euro (jako tzw. mały podatnik). Jeśli spółka powstała w wyniku przekształcenia jednoosobowej działalności prawo do stosowania stawki 9% powstaje w drugim z kolei roku obrotowym.

Istotną przewagę spółki z o.o. nad JDG stanowi fakt, że wspólnik sp. z o.o. nie podlega składkom na ubezpieczenia społeczne i składce zdrowotnej, z wyjątkiem sytuacji, gdy spółka z o.o. jest jednoosobowa. Wtedy składka jest odprowadzana w stawce ryczałtowej – 500 zł miesięcznie. Wypłata dywidendy ze spółki z o.o. podlega opodatkowaniu wg stawki 19%, a więc co do zasady ma miejsce podwójne opodatkowanie, ale istnieją sposoby na uniknięcie dodatkowego obciążenia o czym pisaliśmy już na stronie kancelarii. Powstaje także problem związany z objęciem wynagrodzenia członka zarządu pełniącego funkcję na podstawie uchwały o powołaniu składką zdrowotną, ale opisywaliśmy metody na uniknięcie i tego obowiązku.

Oczywiście istnieją jeszcze inne obciążenia, którym może podlegać wspólnik czy członek zarządu spółki z o.o., dlatego podejmując decyzję o przekształceniu jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę, warto zasięgnąć porady ekspertów. Przekształcenie działalności może być skutecznym sposobem na uniknięcie przez przedsiębiorcę zwiększonych obciążeń podatkowych, jednak aby zminimalizować ryzyko rekomendujemy skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej. Specjaliści z kancelarii ATL Law Anna Błaszak Kancelaria Radcy Prawnego dysponują wieloletnim doświadczeniem zarówno w obsłudze jednoosobowych działalności gospodarczych jak i spółek kapitałowych, dzięki czemu powierzając nam proces przekształcenia działalności w spółkę, mogą być Państwo pewni osiągnięcia optymalnych rozwiązań także w zakresie zbliżającej się implementacji przepisów Polskiego Ładu.

Zgodnie z treścią podpisanej przez Prezydenta RP nowelizacji, od stycznia 2022 r. członków zarządu powołanych ustawą wspólników czeka 9-proc. składka zdrowotna.

W treści uzasadnienia ustawy można przeczytać, że celem zmian jest na zrównanie praw i obowiązków osób podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z osobami powołanymi do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie (czyli właśnie członków zarządu, członków Komisji Rewizyjnej, prokurentów oraz członków komisji egzaminacyjnych). Objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym tej grupy osób, ma skutkować zapewnieniem dodatkowych środków w systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz pełniejszą realizacją zasady solidaryzmu społecznego.

Wzrost kosztów

Przychody uzyskiwane przez członków zarządu w ramach stosownych uchwał nie stanowiły dotychczas podstawy do ubezpieczeń społecznych ani do ubezpieczenia zdrowotnego. Jednak zgodnie z nowymi przepisami przychody otrzymywane z tytułu wykonywania obowiązków członka zarządu na mocy uchwały począwszy od 2022 roku będą stanowiły podstawę do obowiązkowej 9% składki zdrowotnej. Nie będzie możliwości zaliczenia jej do kosztów przychodu.

Obciążenie dotknie zarówno zarządy jak i spółki, które będą musiały dostosować poziom dotychczasowych wynagrodzeń do dotychczasowych pensji kadry kierowniczej. Konieczność takiej „rekompensaty” może okazać się dla spółki szczególnie kosztowna, zwłaszcza w odniesieniu do lepiej wynagradzanych członków zarządu.

 

Sposób na składkę nie dla wszystkich

Choć ustawodawca nie przewidział wyjątków od podlegania składce zdrowotnej, co oznaczałoby, że wszyscy członkowie zarządu powołani na mocy uchwały muszą się pogodzić z nowymi, noworocznymi obciążeniami, istnieje metoda uniknięcia obowiązku. Dotyczy ona jednakże wyłącznie wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Na podstawie art. 176 kodeksu spółek handlowych spółka może zobowiązać wspólnika do powtarzających się świadczeń niepieniężnych za wynagrodzeniem. Wynagrodzenie takie, choć opodatkowane PIT, nie podlega składce zdrowotnej.

Taki sposób wynagrodzenia wspólnika powinien zostać wskazany w umowie spółki, a zatem o ile zawierający umowę wspólnicy nie wykazali się dużą zapobiegliwością, zajdzie konieczność zmiany umowy spółki.

Do tej pory także pracownik wykonujący pracę na czarno bądź otrzymujący część wypłaty poza umową narażał się na odpowiedzialność karnoskarbową i konieczność odprowadzenia zaległego podatku, a także zapłaty części zaległych składek na ZUS. Od stycznia 2022 r., pracownicy nie poniosą już żadnych skutków prawnych nielegalnego zatrudnienia. Zgodnie z nowelizacją odpowiedzialność za pracę na czarno spadnie wyłącznie na pracodawcę.

Konsekwencje pracy na czarno

Jak informuje Ministerstwo Finansów na stronie Krajowej Informacji Skarbowej: od 1 stycznia 2022 r. Polski Ład wprowadzi nowe rozwiązania podatkowe i składkowe, które ograniczą nielegalne zatrudnianie pracowników oraz ukrywanie przed właściwymi organami części wynagrodzenia ze stosunku pracy.

Od przyszłego roku, konsekwencje nielegalnego zatrudniania obciążać będą wyłącznie pracodawcę, a nie pracownika. To pracodawca będzie płacił podatek od wynagrodzenia za pracę na czarno lub części wynagrodzenia wypłacanego pod stołem. Przypisany zostanie mu również dodatkowy przychód w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę za każdy miesiąc nielegalnego zatrudnienia niezależnie od tego czy faktycznie i w jakiej wysokości wypłacał wynagrodzenie.

Nieuczciwi pracodawcy będą również zobowiązani do zapłaty w całości składek na ubezpieczenia społeczne i składki zdrowotnej od wynagrodzeń pracujących na czarno lub wypłacanych pod stołem. Dodatkowo, zarówno wypłacone wynagrodzenia, jak i składki nie będą mogły zostać zaliczone przez pracodawców do kosztów uzyskania przychodu.

Z kolei nielegalnie zatrudniony pracownik:

• nie będzie płacił podatku od dochodów z tytułu nielegalnego zatrudnienia ani od zaniżonych zarobków,
• uzyska dostęp do opieki zdrowotnej i świadczeń z ubezpieczeń społecznych (emerytur, rent i zasiłków),
• nie będzie finansował składek na ubezpieczenia społeczne od ujawnionego wynagrodzenia, bo składki te będą w całości pokrywane przez pracodawcę, również w tej części, która na zasadach ogólnych jest finansowana przez pracownika.

Umowy B2B na celowniku

Opublikowany został Program Działania Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2022-2024. PIP zapowiedział zwiększoną częstotliwość kontroli warunków zatrudnienia, w których wzajemne zobowiązania zostały uregulowane w formie umowy między przedsiębiorcami (w systemie B2B). Organy kontroli mają weryfikować, czy sposób uregulowania wzajemnych zobowiązań nie został jednostronnie narzucony przez pracodawcę.

Przepisy z mocą wsteczną

Zawarte w nowelizacji normy dotyczące przeciwdziałaniu nielegalnemu zatrudnieniu będą mogły być wykorzystane do zgłaszania zawiadomień do Państwowej Inspekcji Pracy dotyczących nie tylko okresów bieżących, ale także poprzednich tj. przed 2021 r.

Jak widać kolejny rok przyniesie dużo bardziej rygorystyczne rozwiązania w zakresie kontroli zatrudnienia u polskich przedsiębiorców, a konsekwencje dosięgną wyłącznie pracodawców. W przypadku wątpliwości lub chęci zasięgnięcia porady prawnej w powyższym zakresie, doradzamy skonsultowanie się ze specjalistami z naszego zespołu. Kancelaria ATL Law Anna Błaszak Kancelaria Radcy Prawnego dysponuje wieloletnim doświadczeniem w doradztwie prawnym przedsiębiorców, pomaga zminimalizować ryzyko związane z prowadzoną działalnością i świadczy usługi w zakresie szeroko rozumianego compliance, w szczególności w kontekście nowych wyzwań jakie stawia przed pracodawcami Polski Ład.