W kwietniu bieżącego roku kierowana przez polską Rezydencję Rada Unii Europejskiej przyjęła kontrowersyjne wspólne stanowisko w sprawie nowelizacji przepisów rozporządzeń UE nr 883/2004 i 987/2009 dotyczących ujednolicenia i koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Wydaje się, że propozycja zmian od unijnych urzędników przeszła bez większego echa, środowiska reprezentujące polskich przedsiębiorców z branży transportu międzynarodowego grzmią jednak na alarm. Zdaniem przedstawicieli polskich firm transportowych proponowane zmiany mają zdusić konkurencyjną polską branżę transportu międzynarodowego. Proponowane zmiany, jeśli wejdą w życie, dotkną jednak nie tylko kierowców podróżujących po całej Europie, ale także wszystkich pracowników delegowanych do pracy w różnych krajach UE.
Kontrowersyjne zmiany obejmują między innymi:
– nową definicję „siedziby przedsiębiorstwa” dla celów ustalania ustawodawstwa właściwego w sprawach ubezpieczeń społecznych;
– obowiązek wcześniejszego powiadamiania państwa wysyłającego o zamiarze podjęcia pracy za granicą lub delegowania pracownika za granicę (tzw. procedura prenotyfikacji).
Zdaniem ekspertów najpoważniejsze konsekwencje dla polskich przedsiębiorców niesie ze sobą nowa definicja „siedziby przedsiębiorstwa”, która warunkuje prawo właściwe do płacenia składek na ubezpieczanie społeczne. W świetle planowanej zmiany, jednym z kryteriów ustalania prawa właściwego dla ubezpieczeń społecznych będzie obrót powiązany z krajem, w którym przedsiębiorca świadczy swoje usługi. Nietrudno zauważyć, że proponowana zamiana dotknie najbardziej właścicieli polskich firm transportowych: przykładowo polski przedsiębiorca wykonujący na zlecenie estońskiej firmy przewozy na terenie Francji i Włoch będzie podlegał aż czterem różnym systemom prawnym. Ciężar rozwiązania problemów wynikających ze skomplikowania nowego systemu spoczywać będzie na pracodawcy, co doprowadzi w wzrostu kosztów prowadzenia biznesu i spadku konkurencyjności polskich przewoźników na europejskim rynku przewozowym.
Dodatkowym ciężarem dla pracodawcy ma być złożenie uprzedniego powiadomienia państwa wysyłającego o zamiarze delegowania pracownika. Do tej pory obowiązek ten dotyczył tylko państw przyjmujących. Po przyjęciu proponowanych zmian ciężar biurokratycznych obowiązków spoczywających na pracodawcach wzrośnie dwukrotnie. Najmocniej zmiany te dotkną przedsiębiorców z branży spedycji, którzy niejednokrotnie decyzję o wyjeździe za granicę podejmują z dnia na dzień. Dodatkowy obowiązek notyfikacyjny może ograniczyć elastyczność wielu branż zajmujących się wysyłaniem pracowników za granicę.
W obecnym stanie trudno o dokładniejsze informacje dotyczące pracy nad nowymi rozwiązaniami z zakresu koordynacji krajowych systemów ubezpieczeń społecznczncyh, jednak już teraz polscy przedsiębiorcy powinni przygotować się na możliwe dodatkowe obciążenia administracyjne. Jeśli potrzebują Państwo pomocy w odpowiedzi na pytania dotyczące delegowania pracowników do pracy za granicą i sporządzania wniosków o wystawienie zaświadczeń A1, nasz zespół jest do Państwa dyspozycji.
