Wcześniejsze rozwiązanie umowy leasingu a PIT i VAT

Umowa leasingu jest jedną z najpopularniejszych form finansowania. Daje ona możliwość korzystania z drogich aktywów bez konieczności ich natychmiastowego zakupu. Skrócenie umowy leasingu może wydawać się kuszącym rozwiązaniem, zwłaszcza w dynamicznie zmieniającym się środowisku biznesowym. Może to pozwolić firmie szybciej uzyskać własność przedmiotu leasingu lub zakończyć umowę, która przestała być korzystna. Ale co się zmienia w rozliczeniach, gdy umowa leasingowa zostaje skrócona?

Aby umowa miała charakter leasingu operacyjnego koniecznie muszą zostać zachowane warunki określone w ustawie. Zgodnie z art. 23b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opłaty ustalone w umowie leasingu, które ponosi korzystający w podstawowym okresie umowy za używanie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, stanowią przychód finansującego oraz koszt uzyskania przychodów korzystającego, pod warunkiem, że:

1. Umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony, wynoszący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji dla ruchomości i wartości niematerialnych lub prawnych, albo co najmniej 5 lat w przypadku nieruchomości podlegających amortyzacji.

2. Umowa leasingu, gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony.

3. Suma opłat ustalonych w umowie leasingu (pomniejszona o VAT) odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a jeśli przedmiot leasingu był wcześniej leasingowany, suma opłat odpowiada jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu, zgodnie z przepisami art. 19 ustawy.

Jeśli zawarta umowa leasingu spełnia wyżej określone warunki, a osoba podpisująca umowę nie korzysta ze zwolnień wymienionych w art. 23b ust. 2 ustawy o PIT, to wszystkie poniesione koszty związane z przedmiotem leasingu można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. To oznacza, że leasingobiorca może uwzględnić wszystkie wydatki związane z leasingiem jako koszty prowadzenia działalności. Ponadto podatnik nie musi wyksięgowywać kosztów, które ujął uprzednio, oraz nie ma obowiązku korygowania swoich dochodów – nawet jeśli przedsiębiorca będzie chciał zlikwidować firmę.

Wcześniejsze rozwiązanie umowy leasingu nie powoduje negatywnych skutków na gruncie VAT – nie trzeba dokonywać żadnych korekt. To stanowisko wielokrotnie potwierdzono w licznych interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, na przykład w piśmie z dnia 21 września 2022 r. (0111-KDIB3-1.4012.492.2022.2.ICZ). Wyraźnie wskazano w nim, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, leasing operacyjny jest usługą (art. 8 ustawy). Leasingobiorca, otrzymując faktury dokumentujące czynność leasingu operacyjnego, nabywa prawo do korzystania z samochodu (nabywa więc usługę), a nie prawo własności (towar). Wydatki związane z używaniem leasingowanego samochodu są odliczane na bieżąco, a nie jednorazowo „z góry”, jak przy nabyciu na własność, co pozwala na bieżące weryfikowanie odliczeń.

W momencie zakończenia umowy leasingu operacyjnego nie ma konieczności korygowania odliczeń podatku naliczonego od opłat leasingowych za okresy, w których samochód służył prowadzonej działalności gospodarczej. Wykup samochodu po zakończeniu umowy leasingu jest odrębną czynnością – dostawą towaru, niezwiązaną z samą umową leasingu.

Dlatego wcześniejsze rozwiązanie umowy leasingu operacyjnego nie wymaga dokonania korekty odliczenia podatku naliczonego od rat leasingowych ponoszonych w trakcie trwania umowy leasingu – rozliczenia VAT pozostaną nienaruszone.

Skrócenie umowy leasingu, o ile spełnione są odpowiednie warunki, może niekiedy przynieść korzyści bez komplikacji podatkowych: nie wymaga to korygowania wcześniej poniesionych kosztów ani rozliczeń PIT i VAT. Jeżeli maja Państwo pytania  dotyczące kwestii podatkowych zapraszamy do kontaktu również w formie zdalnej: https://atl-law.pl/prawo-podatkowe/