W dniu 10 lipca bieżącego roku Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu polepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców. Nowelizacja została przygotowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Proponowana nowela trafi teraz do prac legislacyjnych w sejmie. Według planów nowelizacja zacznie w większości obowiązywać już od 1 stycznia 2024 roku. Nowe przepisy mają przede wszystkim na celu wprowadzić kolejny zestaw uproszczeń i ułatwień dla przedsiębiorców. Można stwierdzić, że nowy pakiet przygotowany przez ministerstwo jest kontynuacją wprowadzonych już wcześniej ustaw pro-biznesowych skierowanych do przedsiębiorców, które miały na celu stworzyć korzystne oraz rozwojowe środowisko dla firm w Polsce. W nowej regulacji chodzi przede wszystkim o łatwiejsze zasady prowadzenia działalności gospodarczej, usprawnienia na rzecz sukcesji oraz większą przejrzystość prawa gospodarczego dla podmiotów działających w biznesie. Omawiane zmiany mają dotyczyć kilkudziesięciu ustaw między innymi z zakresu prawa cywilnego, spółek handlowych, publicznego prawa gospodarczego, prawa bankowego czy przepisów administracyjnych. W sumie projekt obejmuje zmiany, które w założeniu zostaną wprowadzone w ponad 50 ustawach. W tym artykule przybliżymy część z proponowanych rozwiązań, które z punktu widzenia przedsiębiorców i prowadzonej przez nich działalności mogą okazać się najbardziej kluczowe.
Kontynuacja Konstytucji Biznesu
W 2018 roku w Polsce została wprowadzona tzw.: konstytucja biznesu, która składa się z zestawu z 5 ustaw. Regulacje miały stanowić pakiet nakierowany na rozwój i ulepszenie środowiska biznesowego. Przede wszystkim ich celem było utworzenie nowej, prostszej oraz bardziej korzystnej relacji przedsiębiorców z administracją publiczną. Proponowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii projekt ustawy jest kontynuacją regulacji wprowadzonych w 2018 roku. Nowela w dużym stopniu dotyczy uproszczenia oraz przyśpieszenia procedur administracyjnych. Przedsiębiorcy w urzędach nie będą musieli przekładać dokumentu prokury jeśli będzie istniała możliwość ustalenia istnienia umocowania na podstawie odpowiednich rejestrów np.: KRS. Nowela przewiduje dalsze odejście od możliwości wymagania przez urzędy posługiwania się pieczątką od przedsiębiorców. Projekt kładzie również duży nacisk na sposób przygotowywania projektów dotyczących prowadzenia, rozpoczynania czy kończenia działalności gospodarczej. Akty normatywne podejmowane w tym zakresie powinny być przygotowywane w oparciu o zasadę proporcjonalności, adekwatności i równoważenia obowiązków administracyjnych, a także w sposób przejrzysty dla podmiotów działających w obrocie gospodarczym. Nowelizacja przewiduje również odpowiedni dla aktów z zakresu prawa gospodarczego vacatio legis, które co do zasady nie powinno być krótsze niż miesiąc.
Uproszczone procedury administracyjne- konkretne rozwiązania
Przygotowany projekt ustawy przewiduje pakiet różnych rozwiązań z zakresu procedur administracyjnych. W zamyśle mają one przede wszystkim ułatwić przedsiębiorcom postępowania przed organami administracji publicznej, a także je przyśpieszać. Nowelizacja wprowadzi między innymi tzw.: decyzje hybrydowe, oznacza to, że organ doręczy przedsiębiorcy decyzje tradycyjnie na papierze, jednak załączniki będą mogły przybrać inną formę, przykładowo elektroniczną. Nowe przepisy wprowadzą kolejną nowość tzw.: doręczenia miękkie. Organ będzie mógł zwrócić się do przedsiębiorcy z prośbą o zajęcia stanowiska bez konieczności wszczynania od razu postępowania. Nowelizacja nałoży na organy administracji publicznej obowiązek sporządzenia uzasadnienia w sytuacji kiedy dana czynność będzie musiała zostać dokonana przez przedsiębiorcę osobiście lub przez pełnomocnika. Zmiany obejmą również kwestie związane z kontrolą przeprowadzaną w siedzibach firm. Na podstawie nowych przepisów organ będzie zobligowany, aby przed planowaną kontrolą wraz z zawiadomieniem o niej doręczyć podmiotowi kontrolowanemu listę dokumentów oraz informacji, które muszą zostać przez niego przygotowane. Istotne zmiany zostaną wprowadzone również w zakresie odwołań. W przypadku złożenia odwołania od decyzji do wyższej instancji, organ I instancji będzie zobowiązany wziąć pod uwagę wszelkie okoliczności wskazane przez organ II instancji. Naruszenie tego obowiązku zostanie obwarowane dla organu oraz pracownika określonymi sankcjami porządkowymi oraz dyscyplinarnymi. Przepisy będą wprowadzać również zmiany w zakresie kar administracyjnych. Nowela zakłada dla organów administracji publicznej możliwość ich umorzenia również z urzędu.
Zarząd sukcesyjny- istotne zmiany
Nowe przepisy wprowadzą też znaczące zmiany w zakresie ustawy o Zarządzie Sukcesyjnym. Projekt przewiduje, że zarząd sukcesyjny będzie automatycznie ulegał przedłużeniu aż do momentu wydania przez sąd odpowiedniego postanowienia, chyba, że zajdą przesłanki jego wygaśnięcia. Nowelizacja zakłada również prostsze procedury w zakresie samego ustanowienia zarządu sukcesyjnego. Obecnie przedsiębiorca nie ma prawa, aby ustanawiać kolejnych zarządców, może on w trakcie swojej działalności powołać jedynie pierwszego, który będzie działać po jego śmierci. Po wejściu życie nowelizacji przepisy te zmienią się. Przedsiębiorca za swojego życia będzie uprawniony, aby wskazywać kolejnych zarządców, a jeśli tego nie zrobi uprawnienie to po jego śmierci przejdzie na spadkobierców. Projekt ustawy ma również zmniejszyć liczbę spadkobierców konieczną do powołania zarządu sukcesyjnego. Po nowelizacji do przeprowadzenia procedury wyboru wymagane będzie 75% udziałów, a nie jak obecnie 85%. Projekt ustawy doprecyzowuje również kwestie dotyczące wynagrodzenia, nowe regulacje w sposób jasny przewidują dla zarządcy możliwość pobierania wynagrodzenia, co na gruncie aktualnych przepisów nie jest tak oczywiste. Istotne zmiany zostaną również wprowadzone w zakresie prawa bankowego. Projekt ustawy przewiduje również, że rachunek zmarłego przedsiębiorcy będzie prowadzony na dotychczasowych zasadach. Oznacza to, że jeśli zmarły korzystał z bankowości elektronicznej to zarządca sukcesyjny również będzie posiadał do niej w pełnym zakresie dostęp.
Pozostałe nowości dla przedsiębiorców
Zmianami zostaną objęte również regulacje dotyczące umów leasingu. Zgodnie z nowelizacją umowy te będą mogły być zawierane w formie dokumentowej bez konieczności posiadania podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu. Projekt ustawy kładzie również nacisk na polubowne rozwiązywanie sporów w sprawach gospodarczych. Zmiany zakładają, że w tym zakresie sąd powinien kierować strony w pierwszej kolejności do mediacji. Nowa regulacja obejmie również ustawę Ordynacja Podatkowa. Projekt ustawy wprowadza możliwość rezygnacji z odwołania od decyzji pierwszej instancji. Oprócz tego będzie możliwe podpisanie formularza MDR-3 „Informacja korzystającego o zastosowaniu schematu podatkowego” przez pełnomocnika, a także doprecyzowany zostanie zamknięty katalog informacji, które podatnik ma obowiązek ująć w swojej strategii podatkowej. Nowelizacja przewiduje również stworzenie jednego miejsca, w którym zgromadzone będą informacje o stawkach podatków lokalnych obejmujących opodatkowanie nieruchomości.
Podsumowanie
Podsumowując projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu polepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców przewiduje dużą ilość zmian w wielu dziedzinach prawa. Przemiany mają na celu stworzyć korzystne dla biznesu warunki oraz zachęcić różne podmioty do podejmowania działalności gospodarczej w Polsce. Zmiany ewidentnie zmierzają ku prostszym, bardziej przejrzystym i korzystnym dla przedsiębiorców rozwiązaniom. Można spodziewać się, że przyjęta ścieżka w pewnym stopniu zachęci firmy do inwestowania w Polsce oraz, że nowe regulacje zostaną pozytywnie ocenione przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Jednak nie wszystkie z proponowanych nowości mogą okazać się w praktyce korzystne dla firm. Ponadto biorąc pod uwagę ilość zmian, która ma zostać wprowadzona w tym samym czasie, nowelizacja może początkowo wywołać pewną dozę zamieszania. Aby tego uniknąć, zachęcamy do zapoznania się z projektem ustawy: Projekt (rcl.gov.pl)