For English

Dlaczego spółka z o.o.?

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest najpopularniejszą formą działalności w Polsce. Trudno się temu dziwić. Ta forma biznesowa pozwala na ograniczenie odpowiedzialności majątkowej przedsiębiorcy (wspólnik nie odpowiada prywatnym majątkiem), można ją założyć niskim nakładem finansowym (minimalny kapitał zakładowy wynosi raptem 5 000 zł) i cieszy się większym prestiżem – taki biznes jest postrzegany bardziej profesjonalnie niż jednoosobowa działalność gospodarcza. Zaletą jest również możliwość założenia spółki przez internet, chociaż ma to pewne ograniczenia.

Zdecydowanie największą zaletą spółki z o.o. jest ograniczenie odpowiedzialności jej wspólników. Dzięki temu wspólnik nie musi się martwić niepowodzeniem finansowym, ponieważ w razie upadłości, co do zasady nie odpowiada własnym majątkiem. Wyjątki w tym zakresie dotyczą wspólników będących jednocześnie członkami zarządu, którzy nie dotrzymają wymogów określonych w Kodeksie Spółek Handlowych .

Spółka z o.o. jako odrębny podatnik

Te wszystkie zalety nie zmieniają jednak faktu, że spółka z o.o. nie jest transparentna podatkowo. Co to znaczy? Spółka z o.o. wypracowuje określony przychód i płaci z tego tytułu podatek dochodowy. Pieniądze nie należą wówczas jeszcze do wspólnika, tylko do spółki. Żeby cieszyć się zyskiem, wspólnik musi najpierw wypłacić zysk ze spółki np. w formie dywidendy, co jednak również wymaga odprowadzenia podatku tym razem nie przez spółkę, a właśnie przez wspólnika. Dochodzi więc niejako do podwójnego opodatkowania zysku. Najpierw na poziomie spółki, a potem wspólnika. Spółka co do zasady odprowadza podatek CIT w wysokości 19% lub 9% (jeśli posiada status małego podatnika). Stawka 9% nie dotyczy przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych (chodzi o sytuację gdzie np. spółka z o.o. jest wspólnikiem innej spółki z o.o.). Następnie wspólnik odprowadza podatek dochodowy z tytułu wypłaty środków ze spółki na swoją rzecz (np. w gdy robi to w postaci dywidendy płaci 19%owy zryczałtowany podatek dochodowy).

W celu optymalizacji podatkowej wspólnicy decydują się na różne sposoby wypłaty środków ze spółki z o.o.

Sposoby wypłaty środków ze spółki z o.o.

1) Dywidenda

Najbardziej klasyczny sposób wypłaty zysku. Polega na podjęciu przez wspólników spółki z o.o. uchwały o podziale zysku i przeznaczeniu go na wypłatę dywidendy. Ponadto przed wypłatą dywidendy należy zatwierdzić sprawozdanie finansowe spółki. Dywidenda jest opodatkowana 19%-owym podatkiem PIT. Jest to najbezpieczniejszy, choć nie zawsze najbardziej optymalny sposób na wypłatę pieniędzy ze spółki. Istnieje również możliwość wypłaty zaliczek na poczet dywidendy w trakcie roku podatkowego. Wypłata zaliczki wymaga jednak spełnienia dodatkowych warunków i podlega niższym limitom. Istotne jest to, że ani dywidenda ani zaliczki nie stanowią kosztów uzyskania przychodów dla spółki (a więc spółka płaci CIT od większej kwoty). Dywidenda nie podlega za to składkom na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne.

2) Wynagrodzenie z tytułu powołania

Innym sposobem na wypłatę wynagrodzenia wspólnikowi może być przyznanie wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka zarządu. Oczywiście wymaga to aby wspólnik pełnił jednocześnie rolę członka zarządu. Przyznanie wynagrodzenia członkowi zarządu wymaga podjęcia uchwały wspólników. To rozwiązanie ma już przewagę nad dywidendą w postaci możliwości zaliczenia wynagrodzenia członka zarządu do kosztów uzyskania przychodu spółki. To z kolei obniża kwotę, od której spółka płaci podatek CIT. Wynagrodzenie podlega składce zdrowotnej (9%), ale nie podlega składkom na ubezpieczenie społeczne.

Wynagrodzenie członka zarządu opodatkowane jest w skali podatkowej – w stawce 12% do kwoty 120 000 zł rocznie, a po przekroczeniu tego progu – 32%. Obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł.

3) Umowa o pracę

Wspólnicy często decydują się również na zawarcie ze spółką umowy o pracę. Taka umowa ma podobne konsekwencje podatkowo-składkowe jak wynagrodzenie z tytułu powołania. Tu również występuje opodatkowane w ramach skali podatkowej – w stawce 12% do kwoty 120 000 zł rocznie, a po przekroczeniu tego progu – 32%. Obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł. Spółka może zaliczyć to wynagrodzenie w koszty podatkowe.

Występuje natomiast różnica w zakresie składek względem wynagrodzenia z tytułu powołania. Wynagrodzenie za pracę podlega bowiem składkom na ubezpieczenie społeczne. Dlatego tę opcję wybierają najczęściej wspólnicy prowadzący jednocześnie jednoosobową działalność gospodarczą, u których dochodzi do zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych. Taki zabieg zasadniczo umożliwia odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne wyłącznie od zawartej ze spółką umowy o pracę (często obejmującej minimalne wynagrodzenie, tak, żeby maksymalnie zredukować podstawę składek). Trzeba mieć jednak na uwadze, że zawieranie umowy o pracę ze spółką, w której jest się wspólnikiem zawsze jest obarczone ryzykiem uzależnionym od ilości posiadanych udziałów i ewentualnym funkcjonowaniu w zarządzie spółki. Rekomendujemy w tym zakresie kontakt z ekspertem.

4) Umowa B2B ze spółką

Wspólnik prowadzący równocześnie jednoosobową działalność gospodarczą może zdecydować się na odpłatne świadczenie usług na rzecz spółki. Wynagrodzenie wypłacone wspólnikowi-usługobiorcy będzie mogło być zaliczone w koszty uzyskania przychodów spółki. Po stronie wspólnika wynagrodzenie będzie opodatkowane zgodnie z formą opodatkowania jego działalności (czyli w ramach zasad ogólnych, ryczałtu, czy opodatkowania liniowego). W zależności od rodzaju usług w grę może jeszcze wejść opodatkowanie VAT (i z drugiej strony możliwość odliczenia VAT naliczonego przez spółkę). Przychód z tytułu świadczonych usług zasadniczo ma wpływ na wysokość składki zdrowotnej przedsiębiorcy, choć szczegóły zależą od wybranej formy opodatkowania. Dodatkowo przedsiębiorca odprowadza składki na ubezpieczenie społeczne na zasadach ogólnych.

To rozwiązanie również nie jest pozbawione ryzyka, zwłaszcza, jeśli wspólnik pełni jednocześnie funkcję w zarządzie spółki. Przykładem nieefektywnej optymalizacji podatkowej w tym zakresie są modne wśród przedsiębiorców tzw. kontrakty menedżerskie polegające na świadczeniu usług dla spółki obejmujących zarządzanie, zawierane w ramach działalności gospodarczej, które bez względu na wybraną formę opodatkowania podlegają podatkowi obliczonemu na zasadach ogólnych tj. według skali. Przed świadczeniem jakichkolwiek usług na rzecz spółki, w której jest się wspólnikiem najlepiej skonsultować się ze specjalistą. Organy podatkowe bardzo wnikliwie analizują to rozwiązanie pod kątem unikania opodatkowania dywidendy i często kwestionują świadczone usługi jako pozorne lub pokrywające się z działaniem w ramach zarządu spółki. Same warunki świadczenia usług (czyli przede wszystkim wynagrodzenie wspólnika) należy ustalić na poziomie rynkowym, ponieważ stanowią one transakcje między podmiotami powiązanymi.

5) Powtarzające się świadczenia niepieniężne wspólników

Ostatnia z wymienionych metod wypłacania środków ze spółki na rzecz wspólników opiera się na artykule 176 Kodeksu Spółek Handlowych, który zyskał na popularności niedługo po wprowadzeniu tzw. Polskiego Ładu. Zgodnie z przytoczonym przepisem umowa spółki może nakładać na wspólnika obowiązek dodatkowych, powtarzających się świadczeń na rzecz spółki. Obowiązki te powinny być wskazane w umowie, a ich wprowadzenie wymaga zgody samego wspólnika. Przykładem takich świadczeń może być dostarczanie spółce narzędzi czy materiałów, udostępnianie urządzeń czy świadczenie określonych usług. Świadczenie musi mieć cechę powtarzalności, a więc wspólnik musi go dokonywać regularnie, a ponadto odpłatnie (co jest zresztą sensem tego rozwiązania).

Dochód wspólnika z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych jest opodatkowany według skali podatkowej. Wynagrodzenie to nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani – w przeciwieństwie do wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka zarządu – składce zdrowotnej. Obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł. Spółka może zaliczyć to wynagrodzenie w koszty podatkowe.

Największa zaleta tego rozwiązania – niepodleganie pod składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne jest jednocześnie jego największym ryzykiem. Niestety aktualnie coraz częściej pojawiają się interpretacje ZUSu wskazujące na rzekome nadużycia w wykorzystywaniu instytucji powtarzających się świadczeń niepieniężnych i kwalifikujące je jako świadczenie usług lub umowy zlecenia podlegające składkom. Przed decyzją o skorzystaniu z tego rozwiązania należy przeanalizować rodzaj świadczenia, a najlepiej skonsultować się z profesjonalistą.

Podsumowanie

Powyżej zostały przedstawione najczęstsze sposoby wypłaty środków ze spółki, poprzez które wspólnicy próbują zoptymalizować podatkowo i składkowo swój przychód. Jak widać istnieje cały wachlarz metod za pomocą jakich można zaplanować wyprowadzenie zysków. Każdy z nich wiąże się z określonym stopniem ryzyka, ale i określonym stopniem korzyści. Dywidenda, choć będąca “domyślną” formą wypłaty środków, wymaga wykazania zysku przez spółkę i podlega “sztywnej” stawce opodatkowania. Alternatywy, dające większą korzyść podatkową i niewymagające wykazania zysku przez spółkę ani formalności związanych z zatwierdzeniem sprawozdania finansowego zmuszają jednak podatnika do dochowania większej ostrożności, żeby nie narazić się na zarzut próby obejścia przepisów podatkowych lub dokonywania nierynkowych transakcji między podmiotami powiązanymi. Najkorzystniejszy wynik daje często połączenie kilku z wyżej wymienionych metod, co jednak wiąże się z koniecznością dochowania jeszcze większej staranności na wypadek kontroli organów podatkowych. W celu ograniczenia ryzyka i wypracowania jak najlepszej strategii w danym wypadku, rekomendujemy kontakt z zespołem specjalistów kancelarii ATL LAW Anna Błaszak, którzy przeanalizują sytuację spółki i zaproponują najbardziej efektywne rozwiązanie.