Status uchodźcy dla obywateli Ukrainy – specustawa

Od momentu agresji Rosji na Ukrainę granicę z Polską przekroczyło już ponad 300 tys. osób, głównie matek z dziećmi. W kolejnych dniach ta liczba ma się stale zwiększać, a osoby będą potrzebować jeszcze więcej pomocy, także od państwa. W związku z kryzysem humanitarnym i napływem uchodźców rząd zapowiedział daleko idące uproszczenia dotyczące prawa pobytu dla osób, które przekroczyły wschodnią granicę od 24 lutego 2022 r.

Trwają prace nad projektem specustawy

Wkrótce rząd ma przedstawić projekt specustawy, która ma na celu stworzenie szczególnej regulacji prawnej zapewniającej cudzoziemcom doraźną podstawę prawną do legalnego pobytu, w szczególności tym posiadającym obywatelstwo Ukrainy, którzy z powodu działań wojennych zostali zmuszeni do opuszczenia swojego kraju pochodzenia i wjechali, posiadając uprawnienie wjazdowe, na terytorium Polski. Ustawa ma zostać przyjęta na czwartkowym lub piątkowym posiedzeniu Sejmu.

Na stronie rządu pojawiły się szczegółowe zapowiedzi dotyczące kształtu przyszłej ustawy.

Uzasadnienie projektu

Projekt ustawy ma na celu stworzenie szczególnej regulacji prawnej zapewniającej doraźną podstawę prawną do legalnego pobytu cudzoziemcom, w szczególności posiadającym obywatelstwo Ukrainy, którzy w wyniku działań wojennych zostali zmuszeni do opuszczenia swojego kraju pochodzenia i wjechali, posiadając stosowne uprawnienie wjazdowe, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W dniu 24 lutego 2022 r. doszło do ataku wojsk Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy. W wyniku tych zdarzeń w kierunku terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zaczęły kierować się tysiące obywateli Ukrainy, poszukujących schronienia. Z uwagi na powyższe, konieczne stało się opracowanie rozwiązań prawnych skierowanych do opisanej wyżej grupy cudzoziemców.

Planowane zmiany

Projekt ustawy określa szczególne zasady zalegalizowania pobytu obywateli Ukrainy, którzy wjechali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa.
Projektowana ustawa określa również:
1) szczególne zasady powierzenia pracy obywatelom Ukrainy, przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) pomoc udzielaną przez wojewodów obywatelom Ukrainy;
3) utworzenie nowej rezerwy celowej na finansowanie wydatków w zakresie pomocy obywatelom Ukrainy;
4) niektóre uprawnienia obywateli Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny;
5) szczególne zasady przedłużania okresów legalnego pobytu obywateli Ukrainy oraz wydanych im przez organy polskie dokumentów dotyczących uprawnień w zakresie wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
6) niektóre uprawnienia obywateli polskich i obywateli Ukrainy będących studentami, nauczycielami akademickimi lub pracownikami naukowymi wjeżdżającymi z terytorium Ukrainy;
7) szczególne regulacje dotyczące kształcenia, wychowania i opieki dzieci i uczniów będących Obywatelami Ukrainy, w tym wsparcia jednostek samorządu terytorialnego w realizacji dodatkowych zadań oświatowych w tym zakresie;
8) szczególne zasady organizacji i funkcjonowania uczelni w związku z zapewnianiem miejsc na studiach dla obywateli Ukrainy.