Treść wniosku
Trybunał Konstytucyjny zajął się kwestią zgodności z konstytucją art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tym przepisem za pracownika w rozumieniu ustawy systemowej uważa się również osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług albo umowy o dzieło, jeżeli zawarta została z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, a także jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy.
Organizacje pracodawców skierowały w tej sprawie wnioski do Trybunału w latach 2015-16. Ich treść dotyczyła konsekwencji ww. regulacji dla pracodawcy jakim jest nadanie im statusu płatnika składek z tytułu umowy cywilnoprawnej zawartej z osobą trzecią.
Zdaniem Trybunału ta jest zgodny z zasadą poprawnej legislacji wywodzoną z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał, powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, potwierdził również, że istotą zakwestionowanej regulacji jest ochrona praw pracowniczych i uniemożliwienie pracodawcom obchodzenia przepisów prawa przez przekazywanie pracowników innej firmie, która zawierałaby z nimi umowę zlecenia (objętą zwolnieniem ze składki) albo umowę o dzieło (nieobjętą obowiązkiem ubezpieczenia), w ramach których pracownik wykonywałby na rzecz pracodawcy takie same obowiązki, jakie były przedmiotem umowy o pracę. Trybunał Konstytucyjny nie podzielił tym samym zastrzeżeń Wnioskodawców, że zaskarżony przepis nie odpowiada celom zamierzonym przez ustawodawcę, uznając zarzuty naruszenia zasady poprawnej legislacji polegające na objęciu zakresem zaskarżonego przepisu szerszego spektrum przypadków niż założone przez ustawodawcę, za nieuzasadnione. Trybunał dodał również, że przepis jest jasny i precyzyjny w stopniu umożliwiającym adresatom tego przepisu odtworzenie zakresu swojego zobowiązania. Stała linia orzecznicza Sądu Najwyższego i sądów powszechnych pozwalała na rozstrzygnięcie pojawiających się na tle zaskarżonej regulacji wątpliwości interpretacyjnych przy użyciu powszechnie przyjętych metod wykładni,
Uwaga dla pracodawców
W świetle powyższego rozstrzygnięcia, przedsiębiorcy powinni mieć na uwadze, że umowy zawierane przez ich pracowników z podmiotami trzecimi, w ramach których świadczą oni usługi na rzecz swojego pracodawcy, wciąż nie zwalniają ich z obowiązków płatnika składek, a w związku z tym obarczają podwójną odpowiedzialnością wobec pracowników i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Także w przypadku umów zlecenia należy wykazać taki przychód wraz z przychodem ze stosunku pracy w imiennym raporcie miesięcznym składanym za pracownika przez pracodawcę.