Ministerstwo Rozwoju i Technologii skierowało w ubiegły czwartek, tj. 10.03.22 r. projekt o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych do konsultacji społecznych. Autorzy projektu deklarują wyjście naprzeciw postulatom przedsiębiorców w zakresie zmian w procesie składania sprawozdań oraz wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych. Ponadto nowe rozwiązania mają na celu zwiększenie efektywności prowadzonych przez Prezesa UOKiK postępowań w sprawie nadmiernego opóźniania ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.
“Decyzja o nowelizacji ustawy antyzatorowej wynika – w pierwszej kolejności – z naszych analiz, przeprowadzonych w związku z oceną skutków regulacji ex post. Wsłuchaliśmy się także w postulaty różnych podmiotów, w tym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który realizuje na podstawie ustawy antyzatorowej ważne zadania związane z postępowaniami antyzatorowymi. Chcemy, by regulacja była spójna, bardziej efektywna i elastyczna niż obecnie. Ale również, by nie przytłaczała przedsiębiorców wynikającymi z jej zapisów obowiązkami” – twierdzi wiceminister rozwoju i technologii, Mariusz Jerzy Golecki.
Wezwania miękkie prezesa UOKiK
Nowelizacja zakłada m.in. wprowadzenie instytucji tzw. wezwań miękkich. “To rozwiązanie stosowane dotąd z powodzeniem w sprawach dotyczących praw konsumentów. Prezes UOKiK, zamiast sięgać od razu po sankcje finansowe, będzie mógł w pierwszej kolejności zwrócić uwagę przedsiębiorcy na obserwowane u niego nieprawidłowości w regulowaniu zobowiązań” – zakomunikował resort rozwoju. “Chcemy tym samym zaprezentować nowoczesne podejście administracji, które bardziej stawia na elastyczność i logikę w działaniu, niż biurokrację” – czytamy w komunikacie.
Nowa procedura sprawozdawania świadczeń
Projekt nowelizacji zwalnia z obowiązku sprawozdawczego: spółki wchodzące w skład podatkowych grup kapitałowych, publiczne podmioty lecznicze i podmioty lecznicze w formie spółek kapitałowych utworzonych przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Wydłuża również termin na złożenie sprawozdania z 31 stycznia na 30 kwietnia.
Nastąpi zmiana procesu sprawozdawania świadczeń spełnionych i otrzymanych – wartości świadczeń pieniężnych spełnionych/otrzymanych będą wykazywane w sprawozdaniu w odniesieniu do terminów umownych, a nie jak dotychczas w relacji do terminów określonych na fakturze lub rachunku. Zmieni się też sposób raportowania wartości świadczeń pieniężnych nieotrzymanych i niespełnionych – te wartości będą wykazywane z podaniem terminu opóźnienia w ramach określonych przedziałów czasowych. Uregulowana zostanie również kwestia składania korekty sprawozdania.
Oznaczony został termin publikacji raportu opracowywanego na podstawie złożonych sprawozdań – corocznie do 31 lipca. Wprowadzono także zmiany służące poprawie efektywności postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się. Prezes UOKiK zyska większą elastyczność w sposobie nakładania kar finansowych za nadmierne opóźnianie się z realizacją zobowiązań finansowych wobec kontrahentów, nastąpi także modyfikacja wzoru, według którego będzie liczona maksymalna kara za nadmierne opóźnienie ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.
Pozostałe zmiany
Nowelizacja zakłada również m.in. wprowadzenie nieważności zastrzeżenia umownego o zakazie cesji wierzytelności w transakcjach handlowych oraz nałożenie obowiązku składania oświadczenia o swoim statusie na wszystkich dużych przedsiębiorców. Obecnie duzi przedsiębiorcy mają obowiązek składania drugiej stronie transakcji handlowej oświadczenia o swoim statusie tylko wtedy, gdy występują jako dłużnicy świadczenia pieniężnego.
Według projektodawców beneficjentami zmian mają być przede wszystkim mali przedsiębiorcy. Jak podano, zwiększenie efektywności postępowań prezesa UOKiK powinno wpłynąć motywująco na terminowe regulowanie zobowiązań przez dużych przedsiębiorców wobec przedsiębiorców z sektora MŚP. Również nieważność zastrzeżenia umownego o zakazie cesji wierzytelności w transakcjach handlowych wprowadzana jest głównie w interesie MŚP. “Umowny zakaz cesji wierzytelności jest bowiem najbardziej dotkliwy w relacjach asymetrycznych, w których występuje element przewagi kontraktowej” – zakomunikowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
Według resortu, zmodyfikowana treść sprawozdań będzie lepiej odzwierciedlała praktyki płatnicze największych przedsiębiorców, co pozwoli kontrahentom na lepszą ocenę ich wiarygodności płatniczej i tym samym może uchronić ich przed wchodzeniem w ryzykowne relacje biznesowe. Ponadto zwolnienie z obowiązku sprawozdawczego spółek wchodzących w skład podatkowych grup kapitałowych uwolni od tego obowiązku niektóre podmioty z sektora MŚP – pojedyncze spółki wchodzące w skład podatkowych grup kapitałowych często nie są bowiem największymi podatnikami.