Autor: kancelaria

Przez długi okres sądy powszechnie przyjmowały, opierając się na wyroku Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 7/13) z 8 lipca 2014 r. pozytywną wykładnię, że świadczenia pracodawców delegujących polegające na zapewnieniu noclegu, pożywienia czy transportu nie skutkowały powstaniem dla pracownika przychodu. Interpretacje tę tłumaczono tym, iż wspomniane wyżej świadczenia służyły przede wszystkim interesowi pracodawcy. Jednak uchwała Sądu Najwyższego z 10 grudnia 2015 r. (III UZP 14/15) zmieniła linię orzeczniczą w zakresie opodatkowania noclegów oraz transportu, która stała się dla pracodawców niekorzystna. Sądy powszechne oraz administracyjne uznawały, że w sytuacji zapewnienia pracownikowi zakwaterowania, transportu czy wyżywienia uzyskuje on dochód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. W związku z tym pracodawca delegujący zobowiązany jest jako płatnik obliczyć, pobrać i odprowadzić od niego zaliczkę na podatek dochodowy. Jednak po niedawnym, precedensowym wyroku NSA z dnia 1 sierpnia 2023 roku (sygn. akt II FSK 270/21) może nastąpić w tej sferze przełom i zupełna zmiana aktualnej linii orzeczniczej. Omawiane orzeczenie jest bardzo istotnym wydarzenie z punktu widzenia delegujących pracodawców. Biorąc pod uwagę jego znaczenie warto zapoznać się z najważniejszymi wnioskami, które zostały w nim zawarte oraz sprawdzić jakie może on spowodować skutki dla delegujących pracodawców w niedalekiej przyszłości. W bieżącym artykule postaramy się przybliżyć najważniejsze elementy orzeczenia i wyjaśnić jakie będą jego konsekwencje.

Precedensowy wyrok NSA z dnia 1 sierpnia 2023 roku (sygn. akt II FSK 270/21)

W omawianej sprawie, początkowo w marcu 2020 Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretacje indywidualną, w której stwierdził, że stanowisko spółki R Sp. z o.o. w kwestii podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z zapewnieniem pracownikom zakwaterowania jest nieprawidłowe. Spółka (strona powodowa) twierdziła, iż zagwarantowanie noclegu nie stanowi przychodu rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Od tej decyzji odwołała się ona do WSA w Krakowie, który skargę oddalił kontynuując dotychczasową linię orzeczniczą. Sąd uzasadniał swoje stanowisko tym, iż zagwarantowanie pracownikowi zakwaterowania nie stanowi elementu związanego z procesem pracy, gdyż nie jest ono narzędziem przy pomocy, którego pracownik wykonuje swoje obowiązki, a jedynie służy spełnianiu poza pracowniczych potrzeb życiowych. Ponadto WSA stwierdziło, że to iż zatrudniony mieszka poza miejscem zamieszkania nie oznacza, że pozostaje on do dyspozycji pracodawcy, a lokal przeznacza jedynie na cele służbowe związane z pracą. W związku z tym sąd zakwalifikował wydatki ponoszone przez pracodawcę na zapewnienie noclegów dla pracownika w miejscu wykonywania przez niego obowiązków służbowych, z wyłączeniem podróży służbowej jako przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, od którego płatnik jest obowiązany pobrać zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 32 ustawy o PIT. Po tej decyzji Spółka złożyła do NSA skargę kasacyjną, która doprowadziła do uchylenia wyroku WSA oraz wcześniej wspomnianej interpretacji indywidualnej. W wyroku stwierdzono, że w kwestii świadczeń, które zapewnia się pracownikom delegowanym trzeba brać pod uwagę nie tylko przepisy krajowe, ale również przepisy unijne, w tym min.: Dyrektywę podstawową  96/71 oraz Dyrektywę rewizyjną 2014/67. W orzeczeniu wskazano, że sądy w przypadku wykładni przepisów nie mogą od tych aktów prawnych abstrahować, co w ostatnich latach tendencyjnie miało miejsce. NSA stwierdziło, że we wspominanych wcześniej regulacjach do wynagrodzenia pracowników delegowanych co do zasady nie wlicza się kosztów transportu ani noclegu, a wydatki z tym związane powinny w pełni obciążać pracodawcę, gdyż jednocześnie stanowią one cechę właściwą dla instytucji oddelegowania. Dodatkowo w omawianych aktach prawnych zwrot zatrudnionemu kosztów związanych z transportem czy zakwaterowaniem, poprzez zapewnienie mu tego nie może być w żadnym przypadku traktowany jako wynagrodzenie, ponieważ wydatki w tej sferze ponoszone są w interesie pracodawcy. Pracownik nie rozporządza ani nie zarządza w sposób swobodny wspomnianymi świadczeniami, a jedynie pożytkuje je w określonym celu. W związku z tym sąd wskazał, że również na podstawie krajowego prawa podatkowego nie można przyjąć, że obowiązki te miały by ciążyć na pracowniku poprzez to, że doszło by do obciążenia pracodawców obowiązkami dot. PIT. NSA jednoznacznie zatem zastosował zasadę pierwszeństwa prawa unijnego. Można zatem stwierdzić, że orzeczenie może stanowić przełom w negatywnej w ostatnich latach linii orzeczniczej dot. omawianych kwestii. Dodatkowo wyrok ten nie tylko przejawia powrót do wcześniejszych tendencji, ale również wzbogaca orzecznictwo sądów krajowych kładąc nacisk na aspekty prawa unijnego.

Przełom w linii orzeczniczej- jakie korzyści dla pracodawców?

Po omówieniu najważniejszych elementów wyroku NSA należy odpowiedzieć na pytanie jakie konsekwencje może przynieść on dla pracodawców w przyszłości oraz w jaki sposób wpłynie na linię orzeczniczą oraz interpretacje indywidualne. Orzeczenie to z pewnością zmusi sądy do większego skupienia się na analizie przepisów unijnych, a jednocześnie zwiększy i urealni stosowalność podstawowych zasad prawa UE. Dodatkowo wyrok stanowi wyłom od ostatnich tendencji, które były podtrzymywane przez sądy oraz organy. Z punktu widzenia pracodawców orzeczenie może wywrzeć największy wpływ na wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacje indywidualne oraz ewentualne skargi, które będą rozpatrywane przez sądy administracyjne. Pracodawcy, którzy będą ubiegać się o interpretacje podatkowe po omawianym orzeczeniu mogą liczyć na zmianę podejścia ze strony Krajowej Informacji Skarbowej, a ponadto w razie niekorzystnych dla siebie decyzji mogą wystąpić ze skargą do sądów administracyjnych, których linia orzecznicza bazując na nowym orzeczeniu NSA może stać się dużo bardziej korzystna. Jednak również pracodawcy, którzy związani już są negatywną dla siebie interpretacją posiadają pewne instrumenty do wykorzystania. Polskie przepisy podatkowe nie wprowadzają formalnie zakazu dot. ubiegania się o drugą interpretacje. W związku z tym pracodawcy mogą podjąć próbę uzyskania nowej indywidualnej interpretacji. Ordynacja podatkowa przewiduje również tryb zmiany lub uchylenia interpretacji podatkowej. Dodatkowo wziąć pod uwagę należy zmianę przepisów w zakresie interpretacji indywidulanych, która zacznie obowiązywać od 01.01.2024 roku. Nowelizacja wprowadzi 5 letni termin ważności dla interpretacji, a co za tym idzie wszelkie interpretacje wydane przez 2019 roku przestana obowiązywać. W związku z czym pracodawcy mają także możliwość rozważenia skorzystania z tych instrumentów.

Podsumowanie

Podsumowując wyrok NSA z dnia 1 sierpnia 2023 roku dał nadzieje dla pracodawców delegujących swoich pracowników za granicę na powrót do pozytywnej oraz najbardziej racjonalnej linii orzeczniczej. Orzeczenie to z pewnością stanowi wyłom od tendencji, które zarysowały się w kwestii opodatkowania noclegów, wyżywienia czy transportu w sprawie delegowania w ostatnich latach. Daje on także nadzieje na to, że organy państwa oraz sądy w sposób bardziej adekwatny oraz pełniejszy będą stosować przepisy unijne. Po wyroku pracodawcy mogą liczyć na korzystne dla siebie rozstrzygnięcia ze strony administracji publicznej oraz sądów. Mają oni do tego kilka instrumentów, które mogą wykorzystać w walce o pozytywne dla siebie interpretacje. W razie jakichkolwiek wątpliwości albo chęci uzyskania korzystnej decyzji lub zmiany negatywnie już wydanej warto zwrócić się o pomoc do kancelarii prawnej, która doradzi jakie kroki w danej sytuacji będą najskuteczniejsze.

Ustawa z dnia 28 lipca 2023 roku o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym już obowiązuje. Dostosowuje ona ustawodawstwo krajowe do przepisów unijnych oraz wdraża kwestie związane z delegowanie kierowców w transporcie drogowym na terenie kraju. Celem nowych norm jest przede wszystkim poprawienie warunków pracy kierowców oraz ułatwienie prowadzenia działalności transportowej. Ponadto ustawa określa zasady kontroli drogowej oraz współpracę organów administracji publicznej w tym zakresie. Wskazuje się, że regulacja ma na celu chronić rodzimy rynek transportu przed nieuczciwą konkurencją ze strony przewoźników z innych państw członkowskich oraz państw trzecich. Akt prawny wszedł w życie 19 sierpnia, a więc już obowiązuje. Warto zatem zapoznać się ze wszelkimi istotnymi zmianami, które wprowadza do systemu nowa regulacja. W tym artykule postaramy się przybliżyć wszelkie istotne zasady wynikające z ustawy, które mogą okazać się ważne z punktu widzenia przedsiębiorców prowadzących działalność transportową oraz zatrudnionych u nich kierowców.

Kogo dotyczą nowe przepisy?

Zgodnie z art. 1 ust.1 Ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym, określa ona zasady:

• delegowania kierowców w transporcie drogowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• kontroli przestrzegania przepisów o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz realizacji obowiązków informacyjnych związanych z delegowaniem kierowców;
• kontroli drogowej delegowania kierowców w transporcie drogowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• współpracy między Inspekcją Transportu Drogowego oraz Państwową Inspekcją Pracy w zakresie przekazywania informacji związanych z delegowaniem kierowców w transporcie drogowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• współpracy z właściwymi organami innych państw członkowskich dotyczącej delegowania kierowców w transporcie drogowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i z tego terytorium;
• postępowania związanego z realizacją lub składaniem wniosków o powiadomienie o decyzji o nałożeniu na przewoźnika drogowego delegującego kierowcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i z tego terytorium administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej oraz o egzekucję takiej kary lub grzywny.

Regulacje są stosowane do przewoźników, którzy posiadają siedzibę w innym państwie i kierują oni tymczasowo na teren Polski kierowcę (pracownika) do pracy, która powiązana jest z realizacją usług transportu drogowego.

Oprócz tego ustawa zawiera szereg wyjątków przedmiotowych oraz podmiotowych od stosowania wprowadzonych zasad. Wskazując wyłączenia o charakterze podmiotowym należy wskazać art. 2 ust. 1 omawianego aktu prawnego, w którym to wymienia się podmioty, do których przepisy nie mają zastosowania, tzn.:

a) kierowców delegowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1. do pracy w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw, do której należy pracodawca delegujący kierowcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2. przez podmiot będący agencją pracy tymczasowej albo agencją wynajmującą personel, który skierował kierowcę do pracodawcy użytkownika,
3. z Konfederacji Szwajcarii, do czasu przyjęcia, w drodze umowy z Unią Europejską, zobowiązania do implementacji do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1057 z dnia 15 lipca 2020 r. ustanawiającej przepisy szczególne w odniesieniu do dyrektywy 96/71/WE i dyrektywy 2014/67/UE dotyczące delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego oraz zmieniającej dyrektywę 2006/22/WE w odniesieniu do wymogów w zakresie egzekwowania przepisów oraz rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (Dz. Urz. UE L 249 z 31.07.2020, str. 49), zwanej dalej „dyrektywą 2020/1057”;

b) kierowców delegowanych z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1. do pracy w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw, do której należy pracodawca delegujący kierowcę z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2. przez podmiot będący agencją pracy tymczasowej,
3. na terytorium Konfederacji Szwajcarii, do czasu przyjęcia, w drodze umowy z Unią Europejską, zobowiązania do implementacji do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2020/1057.

Dalsze wyjątki od ustawy zostały przewidziane w art. 4 oraz 5. Zawarte w nich wyłączenia oparto na kryterium przedmiotowym. Ustawodawca wskazuje tam pewne rodzaje przewozu drogowego, których ustawa nie obejmuje swoim zakresem, min.: przejazdy tranzytowe, przewozy dwustronne rzeczy, przewóz drogowy rzeczy na początkowym lub końcowym odcinku transportu kombinowanego, jeżeli ten odcinek sam w sobie składa się z przewozów dwustronnych rzeczy. wykonuje przejazd tranzytem i inne, które szczegółowo określone zostały w powyższych przepisach.

Obowiązki przewoźnika delegującego pracownika na terytorium Rzeczypospolitej oraz kierowcy delegowanego

Ustawa przewiduje cały szereg obowiązków, które muszą spełnić przewoźnicy, określają je art.6 oraz artykuły od 9 do 11. Ponadto przepisy określają także wymagania dla przewoźników pochodzących z państw trzecich. Podstawowy obowiązkiem przewoźnika delegującego kierowcę jest zgłoszenie delegowania kierowcy najpóźniej w momencie delegacji, przy użyciu interfejsu publicznego połączonego z systemem wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI). Zgłoszenie zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy ma zawierać szereg informacji. Dodatkowo delegujący musi zapewnić, aby kierowca dysponował wskazanymi w przepisach dokumentami. Kierowca jest zobligowany posiadać określone dokumenty w pojeździe, którym porusza się na terenie Polski oraz okazywać je w razie kontroli drogowej. Ponadto oczywiście delegujący ma obowiązek zapewnić pracownikowi odpowiednie warunki zatrudnienia, a także zgodnie z art. 6 ustawy spełnić wymogi informacyjne tj.: poinformować go o przysługujących mu prawach, a także spoczywających na niego z tytułu delegowania obowiązkach.

Jeśli chodzi o kwestie związane z przewoźnikiem pochodzącym z państwa trzeciego to ustawodawca  uwzględnił zróżnicowane warunki techniczne oraz brak dostępu do interfejsu publicznego połączonego z systemem IMI. W związku z czym  przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę na teren Polski musi złożyć do Państwowej Inspekcji Pracy zgłoszenie delegowania kierowcy, każdorazowo, najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania. Do zgłoszeń zostanie udostępniony na stronie internetowej odpowiedni formularz. Dodatkowo przewoźnik za każdym razem przed początkiem przewozu drogowego musi wystawić potwierdzenie delegowania kierowcy. Określenie formularza potwierdzenia leży w gestii ministra właściwego do spraw transportu.

Zasady kontroli delegacji kierowców

Ustawa zakłada dwutorowy system kontroli tzn.: kontrolę drogową wykonywaną przez Inspekcje Transportu oraz kontrolę  prawidłowości delegowania oraz warunków zatrudnienia kierowców delegowanych, którą wykona Państwowa Inspekcja Pracy. Oprócz tego przepisy określają zasady współpracy z właściwymi organami innych państw członkowskich W tej kwestii organem upoważnionym do przyjmowania wniosków o pomoc wzajemną w sprawach dotyczących kontroli warunków zatrudnienia kierowców delegowanych jest Państwowa Inspekcja Pracy. Przepisy określają również zasady nakładania kar i grzywien związanych z niewypełnianiem wymogów wynikających z omawianej ustawy. Za niespełnianie wskazanych obowiązków przewoźnikom oraz kierowcom grożą sankcje w postaci kar pieniężnych, które nakładają upoważnione do tego podmioty.

Podsumowanie

Podsumowując Ustawa z dnia 28 lipca 2023 roku o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym wchodząc w życie 19 sierpnia wprowadziła szereg istotnych zmian, które na pewno będą miały znaczenie dla przedsiębiorców z sektora transportu. Warto zapoznać z przepisami ustawy, które już obowiązują, aby uniknąć  dezinformacji we własnym przedsiębiorstwie oraz sankcji finansowych za niedopełnienie obowiązków wynikających z regulacji. Ponadto przewoźnicy, którzy chcą delegować pracownika na teren Rzeczpospolitej w razie jakichkolwiek wątpliwości powinni skorzystać z pomocy kancelarii prawnej w celu prawidłowego wypełnienia wymogów delegacji wynikających z ustawy.

 

 

 

 

Prezydent Andrzej Duda 4 sierpnia bieżącego roku podpisał ustawę z 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Już teraz analizując zmiany, które zawiera nowelizacja można stwierdzić, że nadchodzi systemowa rewolucja. Ustawa wprowadzi obowiązek stosowania przez podatników Krajowego Systemu e-faktur, obecnie od 1 lutego 2022 roku jest on używany w sposób fakultatywny. Nowy system e-fakturowania wejdzie w życie dwuetapowo. Od 1 lipca 2024 roku będzie on obowiązkowy dla czynnych podatników VAT, zarówno krajowych jak i zagranicznych, którzy w Polsce są zarejestrowani na VAT oraz posiadają tutaj siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Drugi etap wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku, od tego momentu system będzie również obowiązkowy dla podatników zwolnionych podmiotowo oraz przedmiotowo. Warto dodać, że z systemu nie będą musieli stosować zagraniczni podatnicy nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce ( dla nich system będzie dobrowolny) oraz podatnicy wystawiający faktury konsumenckie. Dodatkowo podatnicy muszą również przygotować się na wystawianie faktur poza systemem KSeF, oznacza to, że właściwie równoległe działać będą dwa systemy z czego ministerialny będzie stanowić podstawę. Zatem w związku z nadchodzącymi zmianami faktury staną się ponownie przedmiotem zainteresowania ze strony podatników. Nowelizacja wymusi dostosowanie do nowych realiów systemów finansowo- księgowych poprzez zakup nowych programów oraz naukę ich obsługi. Podatnicy będą musieli również dowiedzieć się w jaki sposób wystawiać faktury oraz co mogą na nich wykazywać. Nowelizacja wprowadzi również surowe kary za niedostosowywanie się do nadchodzących zmian.

Jak będą wyglądać nowe faktury?

Obecnie istnieje możliwość wystawiania faktur w formie papierowej, elektronicznej ( np.: PDF), a także w postaci ustrukturyzowanej przez dobrowolny Krajowy System e-Faktur. Po wejściu w życie nowelizacji podstawą stanie się ustrukturyzowana faktura, która w praktyce będzie funkcjonować w jednym wzorze tzw.: schemie, czyli pliku w formacie XML. W kwestii jednolitej formy faktury nowelizacja skierowana została do wszystkich podatników VAT, również do podmiotów publicznych tj.: przykładowo do gmin w zakresie prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. Ostateczny wzór schemy został już przygotowany przez Ministerstwo Finansów, można go odnaleźć w Centralnym Repozytorium Wzorów Dokumentów Elektronicznych. E-faktura będzie otwierać się w formie PDF, a także w przeglądarce internetowej. Każda wizualizacja będzie zawierać niepowtarzalny kod QR, który da możliwość podatnikowi możliwość szybkiej i uproszczonej weryfikacji zgodności faktury z jej oryginalnymi danymi zawartymi w Krajowym Systemie e-Faktur. Jeśli chodzi o kwestie danych, które trzeba będzie umieścić na e-fakturze, to nie dojdzie tutaj do zasadniczych zmian. Na fakturze nadal znajdą się informacje dotyczące: imienia i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług, ich adresy, NIP podatnika, NIP nabywcy podatnika, datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów, lub wykonania usługi, nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, kwotę należności ogółem. Nowe przepisy przewidują również możliwość podania na dokumencie elementów fakultatywnych oraz opcjonalnych. Warto dodać, że od momentu wejścia w życie ustawy zniknie możliwość dołączenia do faktury załączników, co w obecnym stanie jest możliwe.

Procedura wystawiania i odbierania e-faktur

Obecnie procedura wystawiania faktur regulowana jest przez art. 106g ustawy o VAT. Przepis ten ma zostać uchylony przez nowe regulacje od art. 106ga do art. 106gd. Nowelizacja zakłada, że podatnik w pierwszej kolejności wystawi fakturę w formie pliku XML w swoim systemie finansowo- księgowym. Następnie dany podmiot będzie musiał mieć dostęp do systemu KSeF. Konieczne będzie, aby dokonał on w systemie uwierzytelnienia np.: stosując e-podpis, aby móc w dalszej kolejności przesłać do niego e-fakturę. Po odpowiedniej weryfikacji w KSeF, pojedyncza faktura bądź paczka faktur zostaną przesłane do systemu, czyli defacto zostaną w nim zapisane. Po tych czynnościach system będzie weryfikował e-faktury przesłane przed podatnika i nada im odpowiedni numer. Warto dodać, że nowelizacja przewiduje możliwość wystawiania faktur korygujących, a także przewiduje określone rozwiązania w przypadku, gdy system będzie niedostępny lub problem z dostępnością do KSeF będzie po stronie podatnika. W takiej sytuacji nowe przepisy przewidują możliwość skorzystania z trybu offline, co oznaczanie, że podatnik w pierwszej kolejności wystawi e-fakturę w swoim systemie/aplikacji, a następnie po odzyskaniu dostępu do KSeF lub usunięciu awarii, będzie on mógł dosłać fakturę do systemu bez poniesienie negatywnych konsekwencji.

Jakie sankcje za niestosowanie się do nowych procedur?

Nowelizacja przewiduje surowe sankcje za niestosowanie się do nowych regulacji. Kary będą grozić między innymi za niewystawianie faktur przy użyciu systemu, wystawianie faktur w sposób niezgodny ze wzorcem lub nieprzesłanie faktury w terminie w przypadku awarii systemu lub awarii ze strony podatnika. W takich sytuacjach kary mogą wynieść nawet do 100 proc. kwoty podatku wykazanego na fakturze lub 18,7 proc. kwoty należności ogółem wykazanej na fakturze. Urząd skarbowy uzyska jednak możliwość ich miarkowania wobec podatników. Kary będą nakładane zgodnie z przepisami Kodeksu Postępowania Administracyjnego. W związku z tym organ miarkując karę będzie brał pod uwagę różne okoliczności sprawy, np. wagę i okoliczności naruszenia prawa, częstotliwość niedopełniania w przeszłości obowiązku, to czy wcześniej podatnik był karany za to samo zachowanie, w jakim stopniu przyczynił się do niezastosowania KSeF, czy podjął działania, aby uniknąć skutków naruszenia prawa. W sytuacji jeśli naruszenie miało miejsce wskutek działania siły wyższej, organ podatkowy odstąpi od nałożenia kary na podatnika.

Wady oraz zalety nowych regulacji

Ministerstwo Finansów w komunikacie dotyczącym nowelizacji wskazuje szereg korzyści podatkowych oraz biznesowych, które płyną z wprowadzonych zmian. E-faktury mają przede wszystkim usprawnić i upłynnić obrót gospodarczy poprzez wprowadzenie jednego obowiązującego wzorca faktury zamianę dokumentów papierowych i elektronicznych (PDF) na dane cyfrowe, a także upowszechnić cyfryzację i automatyzację obiegu faktur pomiędzy podatnikami oraz ich księgowania. Rozwiązanie to przyczyni się nie tylko do szybszego i sprawniejszego dokumentowania transakcji przez przedsiębiorców, ale również przyspieszy realizacje płatności. Dodatkowo przewiduje się, że wpłynie to pozytywnie na automatyzację procesów księgowych co w dalszej kolejności zmniejszy liczbę pomyłek. Nie będzie już konieczne skanowanie czy przepisywanie faktur w formie papierowej czy graficznej, gdyż z XML-a można je bezpośrednio importować do systemów. Nowe zmiany przyśpieszą również wymianę danych pomiędzy kontrahentami, gdyż wystawiona faktura właściwie w czasie rzeczywistym zostanie udostępniona odbiorcy przez administrację. Wskazuje się, że wprowadzane zmiany zapewni przedsiębiorcom uczciwą konkurencję dzięki temu, że nabywca zyska pewność, że faktura została wystawiona przez podmiot uprawniony. Dodatkowo wystawca faktury również będzie pewien, że odbiorca otrzymał fakturę. W zakresie podatkowym, podatnik korzystający z systemu KSeF, który wystąpi o zwrot podatku VAT naliczonego otrzyma ten zwrot w krótszym niż obecnie okresie 40 dni. Nie będzie już konieczne wystawianie duplikatów faktur, ponieważ e-faktury w KSeF nie zgubią się, nie ulegną zniszczeniu. Wystawca i odbiorca zawsze będą mieć do nich dostęp. Kolejną korzyścią dla podatnika, którą wprowadzi nowelizacja jest likwidacja obowiązku przesyłania na żądanie organów podatkowych struktury Jednolitego Pliku Kontrolnego dla Faktur (JPK_FA). Wskazuje się również, że nowe regulacje przyczynią się także do szybszego korygowania faktur.

Oprócz szeregu zalet, które ma przynieść nowelizacja można również rozważyć jakie negatywne konsekwencje mogą pojawić się dla podatników po wejściu w życie zmian. Nowe regulacje pociągną za sobą na pewno dla podmiotów dodatkowe koszty w zakresie zakupu programów czy szkolenia pracowników. Mogą one tez początkowo spowodować wśród podatników chaos i obawy przed surowymi sankcjami. Aby tego uniknąć każdy kogo zmiana obejmie powinien w sposób szczegółowy zapoznać się ze zmianami i odpowiednio do nich przygotować. Ministerstwo Finansów zapewnia, że ze swojej strony przygotuje odpowiednie narzędzia, aby wszyscy mogli w odpowiedni sposób przystosować się do nadchodzących zmian.

 

 

 

W dniu 18 stycznia 2017 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 roku ustanawiające procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym. Przepisy mają ułatwiać dochodzenie transgranicznych wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych. Wskazane rozporządzenie przewiduje dla wierzyciela alternatywne wobec krajowych środki zabezpieczające. Przepisy wprowadzają procedurę, która umożliwia wierzycielowi uzyskanie europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym. Wspomniany środek ma chronić późniejsze dochodzenie roszczeń przed  zbyciem, przelaniem lub wycofaniem poprzez zabezpieczenie określonej w nakazie kwoty pieniężnej. Wobec aktualnie wszechobecnych transakcji z podmiotami posiadającymi rachunki w różnych częściach Unii Europejskiej wydaje się, że wspomniany  nakaz zabezpieczenia może okazać się dla wierzycieli przydatnym i korzystnym środkiem, który ułatwi im dochodzenie roszczeń. Omówmy zatem w jakich sytuacjach Rozporządzanie 655/2014 będzie miało zastosowanie oraz w jaki sposób należy złożyć wniosek o uzyskanie nakazu.

Zakres przedmiotowy

Rozporządzenie unijne 655/2014 stosujemy do roszczeń pieniężnych występujących w transgranicznych sprawach cywilnych i handlowych. Transgraniczna sprawa zgodnie z  art. 3 jest to taka sprawa, w której rachunek bankowy lub rachunki bankowe, które mają zostać objęte nakazem prowadzone są w państwie członkowskim innym niż:

1. państwo członkowskie sądu, do którego zwrócono się z wnioskiem o wydanie nakazu zabezpieczenia;
2. państwo, w którym wierzyciel ma miejsce zamieszkania

Momentem właściwym dla ustalenia czy mamy do czynienia ze sprawą transgraniczną jest zgodnie z przepisami data złożenia wniosku o wydanie nakazu zabezpieczenia do sądu. Zgodnie z art. 2 z procedura nie obejmuje spraw skarbowych, celnych czy administracyjnych ani odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej. Oprócz tego przepisy nie mają również zastosowania do spraw wskazanych w ust. 2 tego przepisu. Zatem zanim złożymy wniosek o zabezpieczenie, warto sprawdzić czy do naszej sprawy nie będą miały zastosowania wymienione tam wyłączenia. Oprócz tego warto pamiętać, że na gruncie przepisów wierzyciel nie może składać wniosków równoległych tj. wobec tego samego dłużnika o zabezpieczenie tych samych roszczeń.

Jak uzyskać europejski nakaz zabezpieczenia?

Omówmy teraz jak europejski nakaz zabezpieczenia przeciwko dłużnikowi uzyskać. Zgodnie z art. 5 Rozporządzenia 655/2014 wierzyciel może złożyć wniosek o zabezpieczenie przed wszczęciem postępowania w państwie członkowskim, a także w jego trakcie na każdym etapie aż do momentu wydania orzeczenia albo zatwierdzenia lub zawarcia ugody sądowej. Oprócz tego można go również uzyskać po zakończeniu postępowania kiedy to wierzyciel w państwie członkowskim uzyska orzeczenie, ugodę sądową lub dokument urzędowy, na mocy których wymaga się od dłużnika zapłaty roszczenia wierzyciela. Zgodnie z art. 8 Rozporządzenia 655/2014 wniosek o europejski nakaz zabezpieczenia musi być złożony na urzędowym formularzu. Powinien on zawierać między innymi oznaczenie oraz adres sądu, dane wierzyciela, dane dłużnika, a także informacje dotyczące banku, w którym dłużnik posiada przynajmniej jeden rachunek bankowy. Pozostałe wymogi zostały szczegółowo określone w art. 8 ust.2.

Przepisy wskazują, że kompletny wniosek powinien zostać złożony wraz z wszystkimi istotnymi dokumentami potwierdzającymi uzyskanie orzeczenia, ugody czy dokumentu urzędowego oraz łącznie z odpisem orzeczenia, ugody sądowej lub dokumentu urzędowego, który spełnia warunki niezbędne do stwierdzenia autentyczności. Załączniki oraz wniosek mogą zostać złożone  używając  jakiegokolwiek środka łączności, w tym także łączności elektronicznej, która jest akceptowana w przepisach proceduralnych państwa członkowskiego, w którym składa się wniosek. Jeśli chodzi o kwestie jurysdykcji, to wszelkie dokumenty powinny zostać złożone zgodnie z regułą określoną w

art. 6, przepis ten stanowi, że:

,, 1. W przypadku gdy wierzyciel nie otrzymał jeszcze orzeczenia, ugody sądowej lub dokumentu urzędowego, jurysdykcję do wydania nakazu zabezpieczenia posiadają sądy państwa członkowskiego właściwe do orzekania w sprawie głównej zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi jurysdykcji.

2. Niezależnie od ust. 1 w przypadku gdy dłużnikiem jest konsument, który zawarł z wierzycielem umowę do celów, które można uznać za niezwiązane z działalnością zawodową lub gospodarczą dłużnika, jurysdykcję do wydania nakazu zabezpieczenia mającego zabezpieczyć roszczenie dotyczące tej umowy posiadają wyłącznie sądy państwa członkowskiego, w którym dłużnik ma miejsce zamieszkania.
3. W przypadku gdy wierzyciel uzyskał już orzeczenie lub ugodę sądową, do wydania nakazu zabezpieczenia dotyczącego roszczenia określonego w orzeczeniu lub ugodzie sądowej jurysdykcję posiadają sądy państwa członkowskiego, w którym wydano orzeczenie lub zatwierdzono lub zawarto ugodę sądową.
4. W przypadku gdy wierzyciel uzyskał dokument urzędowy, jurysdykcję do wydania nakazu zabezpieczenia dotyczącego roszczenia określonego w tym dokumencie posiadają sądy wyznaczone do tego celu w państwie członkowskim, w którym sporządzono ten dokument.’’

Aby sąd w danej sprawie zdecydował o wydaniu europejskiego nakazu zabezpieczenia wierzyciel musi udowodnić, że istnieje pilna potrzeba dla zastosowania środka zabezpieczającego, gdyż bez niego utrudnione będzie lub niemożliwe późniejsze dochodzenie roszczenia. W sytuacji kiedy nie zostało jeszcze wydane w postępowaniu orzeczenie czy inny dokument urzędowy lub nie doszło do zawarcia ugody to nakaz zabezpieczenia będzie mógł zostać wydany o ile wierzyciel przedłoży dodatkowo odpowiednie dokumenty wskazujące, że w sprawie głównej może on postępowanie  wygrać. W sytuacji jeśli nie mamy pewności czy nasza sytuacji spełnia przesłanki lub nie wiemy jakie dokumenty przedstawić warto zwrócić się po poradę do kancelarii prawnej.

Sąd podejmuje decyzje w procedurze pisemnej na podstawie dowodów i dokumentów przedstawionych przez wierzyciela. Zgodnie z art. 18 Rozporządzenia 655/2014 postępowanie powinno zakończyć bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie wskazanym w przepisach.

W przypadku złożenia wniosku przed wszczęciem postępowania w sprawie głównej na wierzycielu ciążą dodatkowe obowiązki. Musi on w ciągu 30 dni od złożenia wniosku lub 14 dni od wydania nakazu wszcząć postępowanie. Oprócz tego musi on również złożyć do sądu odpowiednią kaucję zabezpieczającą przed nadużyciem opisywanej procedury. Tożsamy obowiązek może również zostać nałożony na wierzyciela przez sąd  nawet po uzyskaniu odpowiedniego orzeczenia czy dokumentu, jeśli przemawiają za tym określone okoliczności.

Jeśli sąd pozytywnie rozpatrzy nasz wniosek otrzymamy nakaz zabezpieczenia wydany na odpowiednim formularzu, który zgodnie z art. 20 będzie obowiązywał:

1. a) do momentu, w którym nakaz zostaje uchylony;
2. b) do momentu, w którym następuje zakończenie wykonywania nakazu; lub
3. c) do czasu, gdy środek służący wykonaniu orzeczenia, ugody sądowej lub dokumentu urzędowego uzyskanego przez wierzyciela w związku z roszczeniem, które nakaz zabezpieczenia miał zabezpieczyć, stanie się skuteczny w odniesieniu do środków zabezpieczonych nakazem.

Na gruncie art. 21 Rozporządzenia 655/2014 nakaz, który został wydany w jednym państwie członkowskim będzie uznawany w innych państwach członkowskich bez potrzeby przeprowadzania dodatkowej procedury, a także wykonalny w innych państwach członkowskich bez konieczności stwierdzania jego wykonalności.

W przypadku negatywnej odpowiedzi mamy możliwość odwołania się w terminie 30 dni od momentu doręczenia decyzji wierzycielowi. W sytuacji odrzucenia wniosku warto skorzystać w pomocy radcy prawnego w celu przygotowania skutecznego odwołania.

Wniosek o udzielenie informacji o rachunku bankowym

Rozporządzenie 655/2014 przy okazji procedury uzyskania nakazu zabezpieczenia przewiduje również obok tego dodatkowy wniosek. Zgodnie z art. 14  wierzyciel po uzyskaniu wykonalnego orzeczenia, ugody czy innego dokumentu w sytuacji jeśli nie zna danych dłużnika  dotyczących jego rachunku bankowego, a ma uzasadnione przypuszczenie, że posiada on przynajmniej jeden rachunek w państwie członkowskim może zwrócić się do sądu, do którego składany jest wniosek o wydanie nakazu zabezpieczenia, by zażądał od organu ds. informacji państwa członkowskiego wykonania uzyskania informacji niezbędnych do zidentyfikowania tego banku lub tych banków oraz rachunku lub rachunków dłużnika. Oprócz tego wniosek może również zostać złożony jeśli dane orzeczenie ugoda czy dokument nie są jeszcze wykonalne. Omawiany wniosek powinien zostać złożony wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia. Wierzyciel ma obowiązek uzasadnić przed sądem swoje przypuszczenia, wskazać odpowiednie okoliczności oraz spełnić wszelkie wymogi formalne.

 

W dniu 10 lipca bieżącego roku Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy  o zmianie niektórych ustaw w celu polepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców. Nowelizacja została  przygotowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Proponowana nowela trafi teraz do prac legislacyjnych w sejmie. Według planów nowelizacja zacznie w większości obowiązywać już od 1 stycznia 2024 roku. Nowe przepisy mają przede wszystkim na celu wprowadzić kolejny zestaw uproszczeń i ułatwień dla przedsiębiorców. Można stwierdzić, że nowy pakiet przygotowany przez ministerstwo jest kontynuacją wprowadzonych już wcześniej ustaw pro-biznesowych skierowanych do przedsiębiorców, które miały na celu stworzyć korzystne oraz rozwojowe środowisko dla firm w Polsce. W nowej regulacji chodzi przede wszystkim o łatwiejsze zasady prowadzenia działalności gospodarczej, usprawnienia na rzecz sukcesji oraz większą przejrzystość prawa gospodarczego dla podmiotów działających w biznesie. Omawiane zmiany mają dotyczyć kilkudziesięciu ustaw między innymi z zakresu prawa cywilnego, spółek handlowych, publicznego prawa gospodarczego, prawa bankowego czy przepisów administracyjnych. W sumie projekt obejmuje zmiany, które w założeniu zostaną wprowadzone w ponad 50 ustawach. W tym artykule przybliżymy część z proponowanych rozwiązań, które z punktu widzenia przedsiębiorców i prowadzonej przez nich działalności mogą okazać się najbardziej kluczowe.

Kontynuacja Konstytucji Biznesu

W 2018 roku w Polsce została wprowadzona tzw.: konstytucja biznesu, która składa się z zestawu z 5 ustaw. Regulacje miały stanowić pakiet nakierowany na rozwój i ulepszenie środowiska biznesowego. Przede wszystkim ich celem było utworzenie nowej, prostszej oraz bardziej korzystnej  relacji przedsiębiorców z administracją publiczną. Proponowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii projekt ustawy jest kontynuacją regulacji wprowadzonych w 2018 roku. Nowela w dużym stopniu dotyczy uproszczenia oraz przyśpieszenia procedur administracyjnych. Przedsiębiorcy w urzędach nie będą musieli przekładać dokumentu prokury jeśli będzie istniała możliwość ustalenia istnienia umocowania na podstawie odpowiednich rejestrów np.: KRS. Nowela przewiduje dalsze odejście od możliwości wymagania przez urzędy posługiwania się pieczątką od przedsiębiorców. Projekt kładzie również duży nacisk na sposób przygotowywania projektów dotyczących prowadzenia, rozpoczynania czy kończenia działalności gospodarczej. Akty normatywne podejmowane w tym zakresie powinny być przygotowywane w oparciu o zasadę proporcjonalności, adekwatności i równoważenia obowiązków administracyjnych, a także w sposób przejrzysty dla podmiotów działających w obrocie gospodarczym. Nowelizacja przewiduje również odpowiedni dla aktów z zakresu prawa gospodarczego vacatio legis, które co do zasady nie powinno być krótsze niż miesiąc.

Uproszczone procedury administracyjne- konkretne rozwiązania

Przygotowany projekt ustawy przewiduje pakiet różnych rozwiązań z zakresu procedur administracyjnych. W zamyśle mają one przede wszystkim ułatwić przedsiębiorcom postępowania przed organami administracji publicznej, a także je przyśpieszać. Nowelizacja wprowadzi między innymi tzw.: decyzje hybrydowe, oznacza to, że organ doręczy przedsiębiorcy decyzje tradycyjnie na papierze, jednak załączniki będą mogły przybrać inną formę, przykładowo elektroniczną. Nowe przepisy wprowadzą kolejną nowość tzw.: doręczenia miękkie. Organ będzie mógł zwrócić się do przedsiębiorcy z prośbą o zajęcia stanowiska bez konieczności wszczynania od razu postępowania. Nowelizacja nałoży na organy administracji publicznej obowiązek sporządzenia uzasadnienia w sytuacji kiedy dana czynność będzie musiała zostać dokonana przez przedsiębiorcę osobiście lub przez pełnomocnika. Zmiany obejmą również kwestie związane z kontrolą przeprowadzaną w siedzibach firm. Na podstawie nowych przepisów organ będzie zobligowany, aby przed planowaną kontrolą wraz z zawiadomieniem o niej doręczyć podmiotowi kontrolowanemu listę dokumentów oraz informacji, które muszą zostać przez niego przygotowane. Istotne zmiany zostaną wprowadzone również w zakresie odwołań. W przypadku złożenia odwołania od decyzji do wyższej instancji, organ I instancji będzie zobowiązany wziąć pod uwagę wszelkie okoliczności wskazane przez organ II instancji. Naruszenie tego obowiązku zostanie obwarowane dla organu oraz pracownika określonymi sankcjami porządkowymi oraz dyscyplinarnymi. Przepisy będą wprowadzać również zmiany w zakresie kar administracyjnych. Nowela zakłada dla organów administracji publicznej możliwość ich umorzenia również z urzędu.

Zarząd sukcesyjny- istotne zmiany

Nowe przepisy wprowadzą też znaczące zmiany w zakresie ustawy o Zarządzie Sukcesyjnym. Projekt  przewiduje, że zarząd sukcesyjny będzie automatycznie ulegał przedłużeniu aż do momentu wydania przez sąd odpowiedniego postanowienia, chyba, że zajdą przesłanki jego wygaśnięcia. Nowelizacja zakłada również prostsze procedury w zakresie samego ustanowienia zarządu sukcesyjnego. Obecnie przedsiębiorca nie ma prawa, aby ustanawiać kolejnych zarządców, może on w trakcie swojej działalności powołać jedynie pierwszego, który będzie działać po jego śmierci. Po wejściu życie nowelizacji przepisy te zmienią się. Przedsiębiorca za swojego życia będzie uprawniony, aby wskazywać kolejnych zarządców, a jeśli tego nie zrobi uprawnienie to po jego śmierci przejdzie na spadkobierców. Projekt ustawy ma również zmniejszyć liczbę spadkobierców konieczną do powołania zarządu sukcesyjnego. Po nowelizacji do przeprowadzenia procedury wyboru  wymagane będzie 75% udziałów, a nie jak obecnie 85%. Projekt ustawy doprecyzowuje również kwestie dotyczące wynagrodzenia, nowe regulacje w sposób jasny przewidują dla zarządcy możliwość pobierania wynagrodzenia, co na gruncie aktualnych przepisów nie jest tak oczywiste. Istotne zmiany zostaną również wprowadzone w zakresie prawa bankowego. Projekt ustawy przewiduje również, że rachunek zmarłego przedsiębiorcy będzie prowadzony na dotychczasowych zasadach. Oznacza to, że jeśli zmarły korzystał z bankowości elektronicznej to zarządca sukcesyjny również będzie posiadał do niej w pełnym zakresie dostęp.

Pozostałe nowości dla przedsiębiorców

Zmianami zostaną objęte również regulacje dotyczące umów leasingu. Zgodnie z nowelizacją umowy te będą mogły być zawierane w formie dokumentowej bez konieczności posiadania podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu. Projekt ustawy kładzie również nacisk na polubowne rozwiązywanie sporów w sprawach gospodarczych. Zmiany zakładają, że w tym zakresie sąd powinien kierować strony w pierwszej kolejności do mediacji. Nowa regulacja obejmie również ustawę Ordynacja Podatkowa. Projekt ustawy wprowadza możliwość rezygnacji z odwołania od decyzji pierwszej instancji. Oprócz tego będzie możliwe podpisanie formularza MDR-3 „Informacja korzystającego o zastosowaniu schematu podatkowego” przez pełnomocnika, a także doprecyzowany zostanie zamknięty katalog informacji, które podatnik ma obowiązek ująć w swojej strategii podatkowej. Nowelizacja przewiduje również stworzenie jednego miejsca, w którym zgromadzone będą informacje o stawkach podatków lokalnych obejmujących opodatkowanie nieruchomości.

Podsumowanie

Podsumowując projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu polepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców przewiduje dużą ilość zmian w wielu dziedzinach prawa. Przemiany mają na celu stworzyć korzystne dla biznesu warunki oraz zachęcić różne podmioty do podejmowania działalności gospodarczej w Polsce. Zmiany ewidentnie zmierzają  ku prostszym, bardziej przejrzystym i korzystnym dla przedsiębiorców rozwiązaniom. Można spodziewać się, że przyjęta ścieżka w pewnym stopniu zachęci firmy do inwestowania w Polsce oraz, że nowe regulacje zostaną pozytywnie ocenione przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Jednak nie wszystkie z proponowanych nowości mogą okazać się w praktyce korzystne dla firm. Ponadto biorąc pod uwagę ilość zmian, która ma zostać wprowadzona w tym samym czasie, nowelizacja może początkowo wywołać pewną dozę zamieszania. Aby tego uniknąć, zachęcamy do zapoznania się z projektem ustawy: Projekt (rcl.gov.pl)

Mimo faktu, że przepisy zaostrzające reżim delegowania pracowników do krajów UE weszły w życie w roku 2020 r. większość przedsiębiorców, wysyłając pracowników za granicę w dalszym ciągu nie dotrzymuje wymogów unijnych i państwa oddelegowania. Nieświadomi przepisów pracodawcy często dowiadują się o wymogach delegowania dopiero w trakcie kontroli zagranicznych organów. Niestety wówczas jest już za późno, a przedsiębiorcę czekają dotkliwe sankcje.

Kto jest pracownikiem delegowanym?

Jako pracownika delegowanego uznaje się pracownika tymczasowo wysyłanego przez swojego pracodawcę (zleceniodawcę) do wykonania usługi w innym państwie członkowskim UE. Co istotne, z perspektywy prawa unijnego nie ma znaczenia, czy pracownik kierowany do pracy jest oddelegowany (otrzymuje aneks do umowy o pracę czasowo zmieniający jego miejsce zatrudnienia), czy wysłany w podróż służbową (w drodze polecenia pracodawcy). W obu przypadkach mamy do czynienia z pracownikiem delegowanym.

Delegowanie pracowników za granicę – źródła prawa

Przypomnijmy, że kwestie związane z oddelegowaniem reguluje Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 96/71/WE (w brzmieniu po 28 czerwca 2018 r.) i wdrażające ją przepisy krajowe państw UE. U polskich pracodawców nadal pokutuje przekonanie, że wystarczy zapewnić pracownikom zaświadczenia A1 i minimalną zagraniczną stawkę. Jest to błąd, który może narazić na negatywne konsekwencje nie tylko przedsiębiorcę, ale w niektórych przypadkach także jego pracowników. Nie pomaga również fakt, że konsultanci polskich organów zabezpieczenia społecznego (np. ZUSu), potwierdzając wypełnienie przez pracodawców obowiązków po stronie polskiej, niekiedy wprowadzają przedsiębiorców w błąd co do wymogów obowiązujących w Państwie oddelegowania.

Delegowanie pracowników za granicę – podstawy

Bez względu na to, czy pracodawca staje przed koniecznością wysłania swoich pracowników za granicę w celu świadczenia usług na rzecz kontrahentów, czy też wysyła ich do swojego zagranicznego przedsiębiorstwa, będzie musiał przestrzegać lokalnych warunków zatrudnienia. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku, gdy to zagraniczna firma korzysta z usług agencji pracy tymczasowej, aby wynająć do pracy w swoim przedsiębiorstwie pracownika z Polski.

Warunki, o których mowa odnoszą się do:

• minimalnych okresów odpoczynku
• maksymalnego czasu pracy
• minimalnego wymiaru płatnych urlopów rocznych
• wynagrodzenia (w tym wszystkich jego obowiązkowych elementów) określonego w prawie krajowym lub powszechnie stosowanych umowach zbiorowych
• bezpieczeństwa i higieny pracy
• środków ochronnych dla kobiet ciężarnych, kobiet bezpośrednio po urodzeniu dziecka oraz młodzieży (w wieku poniżej 18 lat)
• równego traktowania kobiet i mężczyzn
• warunków zakwaterowania pracowników w kraju przyjmującym, jeżeli ma je zapewnić pracodawca
• dodatków lub zwrotu kosztów podróży, wyżywienia i zakwaterowania, gdy są one wymagane w czasie trwania delegowania.

Samo dotrzymanie miejscowych warunków pracy nie jest wystarczające dla zapewnienia pełnej zgodności z prawem procesu delegowania. Wszystko przez dodatkowe obowiązki administracyjne nakładane na pracodawców w związku z kontrolą organów celnych, a także tzw. „zasadę korzystniejszości”.

Delegowanie pracowników za granicę – dodatkowe wymogi

Państwa, do których delegowany zostaje pracownik ustanawiają dodatkowe obowiązki uzależnione m.in. od branży przedsiębiorstwa (lub w ramach której pracują pracownicy delegowani), wysokości wynagrodzenia, czy formy zatrudnienia osób wysyłanych zagranicę. Najczęściej obowiązki te dotyczą zawiadomienia właściwych organów przed rozpoczęciem delegowania, a także zapewnienia dostępności i przetłumaczenia właściwej dokumentacji. Warto podkreślić, że rodzaj i zakres obowiązków różnią się w zależności od państwa, do którego delegowani są pracownicy.

Szczególnie sformalizowane są przypadki delegowania za granicę cudzoziemców (obywateli państw spoza UE) i pośrednictwa pracy (delegowania pracowników na zasadach agencji pracy tymczasowej). W takich przypadkach większość państw wymaga zgłoszenia polskich pracodawców w zagranicznych rejestrach handlowych, pozyskania właściwej licencji i tytułu pobytowego dla pracowników.

Lokalne warunki zatrudnienia – czyli jakie?

Zgodnie z dyrektywą o delegowaniu pracowników, pracownik delegowany nie może mieć mniej korzystnych warunków zatrudnienia w okresie delegowania, niż pracownicy lokalni zatrudnieni w tej samej/podobnej branży. Z drugiej strony należy zapewnić pracownikom delegowanym najkorzystniejsze możliwe warunki zatrudnienia uwzględniając system prawny kraju, z którego pracownik jest delegowany (Polski) i kraju oddelegowania (zagranicy). Kwestii  nie ułatwia również fakt, że większości krajów Europy Zachodniej nie mamy do czynienia wyłącznie z ustawowo określonymi przepisami prawa pracy, ale dziesiątkami tzw. układów zbiorowych, które również mogą mieć zastosowanie do pracowników delegowanych. Droga na skróty w postaci zapewnienia pracownikowi delegowanemu minimalnej zagranicznej stawki i okresu urlopu zatem nie wystarczy.

Delegowanie pracowników za granicę – nieznajomość prawa szkodzi

Poniżej prezentujemy zakres kar przewidzianych za niedotrzymanie regulacji dotyczących delegowania w przykładowych państwach UE, do których polscy pracodawcy najczęściej delegują pracowników:

Niemcy

Sankcje do 30 000 euro. W przypadku naruszeń w zakresie działalności agencji pracy tymczasowych sankcja do 500 000 euro.

Francja

Sankcje do 500 000 euro (w zależności od liczby delegowanych pracowników)

Holandia

Sankcje administracyjne od 750 do 8000 euro, które mogą ulec zwiększeniu o 75% w zależności od okoliczności naruszenia.

Belgia

Sankcja administracyjna: od 50 do 6000 euro, w skrajnych przypadkach odpowiedzialność karna w postaci od 6 miesięcy do 3 lat pozbawienia wolności.

W przypadku niedotrzymania regulacji dotyczących pobytu pracowników delegowanych spoza UE organy celne danego państwa mogą deportować obywatela państwa trzeciego do jego ojczystego kraju.

Ubezpieczenia społeczne

Kwestia zabezpieczenia społecznego to tylko jeden z wielu obowiązków pracodawcy delegującego, niemniej nie należy go zaniedbywać. Aby skorzystać z możliwości odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia pracownika w Polsce na czas delegowania, należy złożyć wniosek o formularz A1. Dokument A1 potwierdza, że pracownik delegowany jest zarejestrowany w systemie zabezpieczenia społecznego państwa delegującego i nie musi opłacać składek w kraju delegowania.

Występując o wydanie dokumentu A1, należy podać daty rozpoczęcia i zakończenia delegowania w innym kraju UE. Maksymalny okres oddelegowania, który można podać to 24 miesiące.

Delegowanie pracowników za granicę – ryzyko

Delegowanie pracowników za granicę wiąże się z ryzykiem nie tylko w zakresie braku dotrzymania przepisów warunkujących samo delegowanie. Istnieje wiele pułapek wykorzystywanych przez zagraniczne organy kontroli m.in. w zakresie przepisów podatkowych, czy szerokich definicji pośrednictwa pracy. Przykładowo – w Niemczech niektóre z branż, w ramach których delegowani są pracownicy zostają automatycznie uznane za pośrednictwo pracy, co zobowiązuje polskich przedsiębiorców do pozyskania odpowiedniej licencji przed rozpoczęciem delegowania. Brak takiej licencji wiąże się z nałożeniem kary do 500 tys. euro. Ponadto delegować w ramach pośrednictwa pracy można do Niemiec co do zasady wyłącznie obywateli UE, co wyklucza możliwość delegowania np. obywateli Ukrainy czy Białorusi. Innym przykładem jest tzw. zakład podatkowy, którego powstanie obliguje przedsiębiorców wysyłających pracowników zagranicę do opodatkowania części zysków w państwach oddelegowania. Popularna zasada 183 dni też nie zawsze znajdzie zastosowanie.

Niestety, podobnie jak w przypadku regulacji dotyczących delegowania, większość przedsiębiorców dowiaduje się o wyżej wymienionych punktach ryzyka dopiero w przypadku kontroli zagranicznych urzędów celnych, inspekcji pracy lub fiskusa, a wówczas możliwości obrony interesów firmy są już bardzo ograniczone.

Nie zwlekaj – zdaj się na ekspertów

Kancelaria ATL Law doradza przedsiębiorcom w sprawach związanych z międzynarodową mobilnością pracowników, w tym w kwestiach podatkowych i ubezpieczeń społecznych. Wspieramy firmy w dopełnieniu formalności związanych z delegowaniem pracowników za granicę, w tym do krajów UE oraz poza Unię Europejską, relokacjami, jak również wykonywaniem pracy przez pracowników delegowanych na terytorium RP. Do każdego procesu delegowania podchodzimy indywidualnie wskazując obowiązki i sposób postępowania adekwatny do branży i skali działalności klienta. Pomagamy w ustaleniu właściwych układów zbiorowych, pokazujemy jak i gdzie zgłaszać oddelegowania i minimalizujemy ryzyko na wypadek kontroli.

Sprawdź również:

Delegowanie pracowników spoza Unii do pracy w Niemczech – o czym należy pamiętać? | ATL Law (atl-law.pl)

Zollamt, czyli o czym zapominają pracodawcy przy delegowaniu pracowników do Niemiec? | ATL Law (atl-law.pl)

Zollamt cz. II – kontrola Urzędu Celnego i sankcje za nieprzestrzeganie prawa | ATL Law (atl-law.pl)

Zollamt cz. III – dokumentacja, przedstawicielstwo krajowe oraz pomoc ekspertów | ATL Law (atl-law.pl)

1 lipca bieżącego roku weszła w życie duża nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego. Nowela ma na celu przede wszystkim naprawić i uzupełnić zmiany, które zostały wprowadzone przez ustawodawcę w 2019 roku. Wskazuje się, że zmiany mają doprowadzić do uproszczenia obecnych procedur, przyspieszenia postępowań, ułatwienia stronom kontaktu z sądem czy uzupełnienia zidentyfikowanych luk w przepisach. Nowela wprowadza między innymi zupełną nowość, postępowanie z udziałem konsumentów i przedsiębiorców, którego celem jest przede wszystkim polepszenie sytuacji konsumentów w sporach sądowych oraz ułatwienie im dochodzenia swoich roszczeń. Będzie ono miało zastosowanie w sprawach konsumentów przeciwko przedsiębiorcom oraz przedsiębiorców przeciwko konsumentom. Warto dodać, że nawet jeśli przedsiębiorca w trakcie toczącego się postępowania zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej i na przykład zlikwiduje firmę, to postępowanie nadal będzie toczyło się na podstawie opisywanych regulacji. W tym przypadku najistotniejsze jest to czy sprawa powstała w chwili prowadzenia przed podmiot działalności i jest z nią związana. Oznacza to, że sprawa, która raz wynikła z prowadzonej działalności gospodarczej pozostaje z nią powiązana już na stałe.  Postępowanie wprowadza nowe zasady i reguły, które będą obowiązywać strony przed sądem w trakcie procesu i poza nim.  W poniższym artykule przyglądniemy się zatem dokładniej najważniejszym zmianą, które zostały wprowadzone oraz spróbujemy ocenić ich przydatność i znaczenie dla podmiotów, których dotyczą.

Nowości w postępowaniu z udziałem konsumentów – jak będzie wyglądać?

Nowe postępowanie z udziałem konsumentów uregulowane zostało w kodeksie postępowania cywilnego od  art. 458¹⁴-458¹⁶ . Nowe przepisy będą stosowane we wszystkich sprawach gdzie stroną będzie konsument,  nie zastosujemy ich jednak jeśli w postępowaniu zostanie on zastąpiony na przykład przez organizację, która zajmuje się ochroną praw konsumentów. Istotną zmianą, która została wprowadzona przez nowelizacje, jest kwestia właściwości miejscowej sądu. Zgodnie z art. 458 ¹⁴ par. 4 k.p.c. konsument będzie mógł wytoczyć powództwo według swojego miejsca zamieszkania, a nie jak wcześniej to funkcjonowało, według siedziby firmy przedsiębiorcy. Mechanizm ten nie będzie miał jednak zastosowania w przypadku właściwości wyłącznej. Kolejną istotną kwestią jest nowa zasada dotycząca powoływania twierdzeń i dowodów przez przedsiębiorcę, które trzeba będzie przedstawić w pełni już na etapie pozwu lub w odpowiedzi na pozew jeśli to podmiot prowadzący działalność gospodarczą zostanie pozwany. Niedopełnienie tego wymogu wywoła dla przedsiębiorcy  negatywne konsekwencje procesowe. Zgodnie z art. 458¹⁵ par. 4 k.p.c. twierdzenia i dowody, których strona (przedsiębiorca) nie przedstawi zgodnie z przepisami zostaną na dalszym etapie postępowania pominięte. Wyjątkiem będzie sytuacja kiedy przedsiębiorca uprawdopodobni, że  nie miał możliwości ich wcześniejszego powołania lub nie istniała wcześniej potrzeba ich podniesienia. W takim przypadku dalsze twierdzenia i dowody powinny zostać powołane w ciągu 2 tygodni od momentu kiedy stało się możliwe ich powołanie lub wynikła potrzeba ich przedstawienia.  Ustawodawca złagodził jednak w pewnym stopniu prekluzję dowodowa dla strony, której nie reprezentuje profesjonalny pełnomocnik. W takim przypadku zgodnie z par. 2 omawianego artykułu stronie udziela się pouczenia o obowiązkach wynikających z art.458¹⁴ par. 1 i 4 k.p.c., wtedy przedsiębiorca może przedstawić wszystkie dowody i twierdzenia w terminie 2 tygodni od momentu udzielenia pouczeń.  Oprócz obowiązków procesowych nowe przepisy nakładają na przedsiębiorcę również pewne wymogi przed procesowe. Na gruncie art. 458¹⁶ k.p.c. podmiot prowadzący działalność może ponieść dotkliwe sankcje finansowe związane z niepodjęciem próby ugodowego pozasądowego załatwienia sprawy. Sąd w takim przypadku będzie mógł obciążyć go w całości lub w części kosztami procesu, a w uzasadnionych przypadkach podwyższyć koszty nawet dwukrotnie. Tożsama sankcja będzie mogła zostać zastosowana również wtedy gdy, przedsiębiorca podjął próbę pozasądowego załatwienia sprawy, ale w czasie jej trwania wykazał się złą wiarą co spowodowało nieudaną próbę polubownego załatwienia sprawy, a co z kolei doprowadziło co zbędnego wytoczenia powództwa.

 

Konsekwencje nowego postępowania odrębnego – jakie może przynieść rezultaty?

Nowe przepisy wprowadzają przychylne rozwiązania dla konsumentów stawiając ich w korzystniej sytuacji względem przedsiębiorców. Przede wszystkim ułatwiają im drogę do sądu poprzez możliwość złożenia powództwa według swojego miejsca zamieszkania. Regulacje nakładają na przedsiębiorców określone obowiązki procesowe oraz poza procesowe, czego nie robią względem konsumentów. Przepisy wymuszają od przedsiębiorców precyzyjne i dokładne przygotowanie pozwu lub odpowiedzi na niego, co można uzasadniać tym, że podmiot prowadzący działalność gospodarczą jako profesjonalista powinien w sposób odpowiedni dbać przed sądem o swoje interesy. Wymogi procesowe związane z twierdzeniami i dowodami, które muszą być przedstawione już we wstępnej fazie procesu oraz sankcje z tym związane mogą skutkować przyśpieszeniem i usprawnieniem postępowań toczących się pomiędzy konsumentami oraz przedsiębiorcami. Należy jednak wskazać, że dla mniejszych podmiotów, które nie posiadają profesjonalnej wiedzy z zakresu prawa,  nie korzystają na stałe z pomocy kancelarii prawniczych oraz nie toczą dużej ilości sporów sądowych może okazać się to trudnością, która będzie powodowała ujemne skutki procesowe.  Warto zatem w razie wątpliwości dotyczących konstrukcji i zawartości pozwu czy odpowiedzi na niego skonsultować się z kancelarią prawniczą w celu odpowiedniego przygotowania pism procesowych. Analizując nowe przepisy nie sposób nie zwrócić uwagi na to jaki nacisk kładą na alternatywne, ugodowe i poza sądowe sposoby rozwiązywania konfliktów pomiędzy konsumentami i przedsiębiorcami. Nakładają one przede wszystkim na podmioty profesjonalne obowiązek przeprowadzenia tego typu próby pod groźbą poniesienia przez nich sankcji w postaci obciążenia kosztami sądowymi. Warto zauważyć, że przepisy starają się również zapobiec pozornym próbom rozwiązania konfliktów, gdyż przewidują one również ujemne konsekwencje w sytuacji wystąpienia złej wiary po stronie przedsiębiorcy w trakcie rozwiązywania sporu. Zmiany wprowadzone przez nowe postępowanie mogą przyczynić się do zwiększenia rozwiązywania konfliktów poprzez poza sądowe, polubowne sposoby. Warto skorzystać z pomocy profesjonalnych mediatorów w momencie kiedy będziemy podejmować próby ugodowego załatwienia sprawy. Tego typu rozwiązanie może okazać korzystne dla obydwu stron, gdyż polubowne rozwiązani konfliktu może być szybsze, mniej stresujące i tańsze niż postępowanie przed sądem.

 

 

 

Ministerstwo Finansów w czerwcu bieżącego roku przygotowało nowelizacje Ordynacji Podatkowej, która ma wprowadzić zmiany dotyczące między innymi interpretacji podatkowych. Nowości w założeniu mają wejść w życie od 1 lipca 2024 roku, obecnie projekt ustawy poddawany jest konsultacjom. Największe zmiany mają dotyczyć opłat od wniosków, daty ważności interpretacji podatkowych oraz sposobu składania wniosków przez profesjonalnych pełnomocników i przedsiębiorców. Interpretacje podatkowe to ważny instrument gwarancyjny z punktu widzenia podmiotów gospodarczych, warto zatem przeanalizować planowane zmiany i ocenić jaki wpływ wywrą one na sytuacje firm w Polsce.

Nowe opłaty od interpretacji podatkowych

W obecnym stanie prawnym zgodnie z art. 14f §1 Ordynacji Podatkowej wniosek o wydanie interpretacji podatkowej podlega opłacie 40 zł, która musi zostać uiszczona w ciągu 7 dni od złożenia wniosku. Warto uściślić, że opłata nie dotyczy stricte jednego wniosku, ale jednego stanu faktycznego czy zdarzenia przyszłego, które zostały w nim ujęte. W przygotowanym przez Ministerstwo Finansów projekcie art. 14f §1 ma otrzymać nowe brzmienie: ,,§ 1.Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie, ustalonej na dzień jego złożenia, nieprzekraczającej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę, przy czym dla wnioskodawców będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, podlega opłacie nieprzekraczającej 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Opłatę należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku.”. Oznacza to, że z ustawy zostanie usunięta kwota 40 złotych, a opłata od wniosków składanych przez zostanie powiązana z wysokością wynagrodzenia minimalnego. Konkretne wartości opłat zostaną określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów. Opłaty od interpretacji podatkowych będą zróżnicowane w zależności od podmiotu, który będzie o nią wnioskować. Planowane opłaty dla poszczególnych grup wynoszą:

• dla wnioskodawców w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie – 2800 zł
• dla wnioskodawców w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo, z wyjątkiem wnioskodawców, o których mowa w pkt 1 – 1400 zł
• dla wnioskodawców w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego właściwego miejscowo oraz dla pozostałych wnioskodawców niewymienionych w pkt 1, 2 i 4- 400 zł
• dla wnioskodawców będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców oraz dla wnioskodawców będących osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą, które występują o interpretację indywidualną w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą – 40 zł.

Warto skonsultować się z kancelaria prawną lub doradca podatkowym, którzy w razie wątpliwości pomogą określić właściwa opłatę.

Przedsiębiorcy składając wniosek będą musieli liczyć się z dużo większymi niż obecnie kosztami ich wydania. Wzrost stawek może spowodować, że część podmiotów zrezygnuje ze składania wniosków ze względów finansowych, co z kolei spowoduje ograniczenie dostępu do narzędzia gwarancyjnego jakim są interpretacje podatkowe.

Daty ważności interpretacji podatkowych

Projekt ustawy ma również wprowadzić zupełną nowość w zakresie interpretacji, które od momentu wejścia w życie zmian będą posiadać datę ważności. W obecnym stanie prawnym tego typu rozwiązanie nie obowiązuje. Interpretacja wydawana jest bezterminowo, a do zakończenia jej obowiązywania konieczne jest stwierdzenie wygaśnięcia lub uchylenie na podstawie określonych w przepisach przesłanek. Planowane zmiany przewidują 5-letni termin przedawnienia. Po tym czasie każda interpretacja będzie tracić ważność, a aby przedłużyć jej żywotność konieczne będzie wniesienie kolejnej opłaty. Na datę jej ważności nie będzie miało wpływu to czy przepisy prawa pozostają niezmienione, nawet wtedy określona interpretacja po upływie 5 lat stanie się nieaktualna. Wszystkie interpretacje wydane przed 2019 rokiem z dniem 1 stycznia 2024 roku ulegną przedawnieniu. W uzasadnieniu wskazano, że terminowość pozwoli ujednolić i zapewnić pewność stosowania przepisów prawa podatkowego. Rozwiązanie to wydaje się jednak rodzić również negatywne skutki dla przedsiębiorców, ponieważ nawet w sytuacji kiedy stan prawny nie ulegnie zmianie, po wskazanym okresie będą oni zmuszeni do poniesienia kolejnych kosztów związanych z przedłużeniem obowiązywania interpretacji indywidualnej.

 Sposób składania wniosków przez przedsiębiorców i profesjonalnych pełnomocników

Kolejnymi zmianami przewidzianymi w projekcie ustawy są kwestie związane z sposobem składania wniosków o wydanie interpretacji przez wyżej wskazane podmioty. Nowelizacja zakłada, że przedsiębiorcy oraz profesjonalni pełnomocnicy będą mogli składać wnioski jedynie drogą elektroniczną. Podmioty te będą mogły w tym celu użyć wyłącznie adresu do doręczeń elektronicznych lub w przypadku wyrażenia zgody na doręczenia, na konto w systemie teleinformatycznym organu podatkowego uprawnionego do wydania interpretacji systemu e-Urząd.

Zmianę tę z punktu widzenia podmiotów profesjonalnych w obrocie gospodarczym należy ocenić pozytywnie. Informatyzacja w zakresie składania wniosków czy komunikacji z administracją publiczną jest dużym przyśpieszeniem całej procedury.

Podsumowanie

Zmiany planowane przez Ministerstwo Finansów na 2024 rok w zakresie interpretacji podatkowych będą miały duży wpływ na podmioty profesjonalne działające w obrocie gospodarczym. Najpoważniejsza zmiana dla przedsiębiorców wiąże się z kosztami, które znacznie wzrosną. Aktualnie opłaty od wniosku do wydania interpretacji są stosunkowo przystępne, sytuacja ta ulegnie jednak zmianie wraz z wejściem w życie nowelizacji. Dodatkowo interpretacje zostaną obwarowane 5 letnim terminem, którego upływ będzie wiązał się z kolejnymi kosztami. Wskazane zmiany nie są jeszcze przesądzone, a projekt ustawy znajduje się na etapie konsultacji.

 

Zmiany na rynku gospodarczym, pogorszenie się sytuacji finansowej czy nowe inwestycje zmuszają często do konieczności pozyskania przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością dodatkowych środków finansowych. Kodeks spółek handlowych daje taką możliwość w postaci dopłat ze strony wspólników. Jest to instrument korzystny dla spółki w sytuacji, jeśli nie chce ona korzystać ze źródeł zewnętrznych. Kodeks spółek handlowych nie ogranicza celów na jakie środki pieniężne z dopłat mogą zostać przeznaczone. Jednak w praktyce spółki najczęściej sięgają po dopłaty ze strony udziałowców w sytuacjach problemów finansowych. Dodatkowe środki dają często możliwość wyjścia z trudnej sytuacji finansowej i są narzędziem koniecznym do uniknięcia przez spółkę długotrwałego kryzysu finansowego w tym w ostateczności upadłości.

 

Dopłaty, a pożyczka?

Dopłaty nie mają jednoznacznego charakteru, instytucja ta jest czymś pomiędzy pożyczką wspólników, a wniesieniem przez nich wkładów na kapitał zakładowy. Dopłaty mogą mieć jedynie charakter pieniężny oraz  powinny zostać nałożone i uiszczone przez wspólników w sposób równomierny do ich udziałów. Stanowią one część majątku spółki, jednak należy pamiętać, że nie powiększają one udziałów w kapitale zakładowym ani go również nie podwyższają. Ich celem podobnie jak pożyczki jest dokapitalizowanie spółki, co daje jej różne możliwości w dalszej działalności. Pożyczka zawsze ma charakter zwrotny, dopłaty co do zasady również mają charakter czasowy i zwrotny, jednak pod określonymi warunkami mogą zostać wspólnikom niezwrócone. Ponadto, odsetek co do zasady nie obiera się od dopłat. Następną kwestią, która stanowi różnicę pomiędzy pożyczką, a dopłatami jest sposób w jaki obie te instytucje będą wykazywane oraz traktowane w bilansie. Pożyczka zostanie wykazana w zobowiązaniach, co może spowodować ograniczenie spółki w zaciąganiu innych zobowiązaniach, z kolei dopłaty będą wykazywane w pasywach jako kapitał rezerwowy, co nie powoduje takich ograniczających konsekwencji. W razie wątpliwości dotyczącej wyboru właściwej opcji dla swojej spółki warto skonsultować się z kancelarią prawną.

Jak zastosować dopłaty?

Zgodnie z art. 177 §1 Kodeksu Spółek Handlowych (k.s.h.) zobowiązanie wspólników do dopłat musi być zawarte w umowie spółki. Obowiązek taki może zostać zawarty w pierwotnej umowie spółki lub zostać wprowadzony w ramach zmiany umowy spółki. Istotnym jest, że w takim przypadku zmiana umowy spółki nakładająca na wspólników obowiązek dopłat będzie wymagała zgody wszystkich wspólników. Pomimo rozbieżności dotyczących kwestii tego czy obowiązek dopłat może być nałożony tylko, na niektórych wspólników, należy uznać, że obowiązek ten musi zostać nałożony na wszystkich wspólników. Co ważne, umowa spółki musi określać liczbową wysokość dopłat w stosunku do udziału. Obowiązek wniesienia dopłat aktualizuje się na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników spółki, z wyjątkiem sytuacji, w której umowa spółki zawiera uregulowania odnośnie do wysokości i terminów uiszczanych dopłat. Najczęściej to jednak uchwała zgromadzenia wspólników określa wysokość dopłat oraz termin ich wpłaty. Termin dopłat określony w uchwale zgromadzenia jest bardzo istotny z punktu widzenia odpowiedzialności wspólnika, gdyż zgodnie z art. 178 §2 k.s.h. w przypadku niewykonania swojego zobowiązania na czas spółce będą przysługiwały odsetki za opóźnienie. Przyczyna w wyniku, której wspólnik nie wpłacił określonej kwoty dopłaty pozostaje w tym przypadku bez znaczenia. Dodatkowo spółka będzie mogła żądać od wspólnika naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Przepisy pozwalają jednak na zawarcie innych rygorów odpowiedzialności w umowie spółki co oznacza możliwość modyfikacji polegających na złagodzeniu wysokości odsetek czy zrezygnowaniu, z niektórych roszczeń. Warto w przypadku podejmowania uchwały dotyczącej dopłat zwrócić się o pomoc do kancelarii prawnej w celu uzyskania jak najkorzystniejszych postanowień.

 

Zwrot dopłat- jak i kiedy?

Zwrot dopłat jest także bardzo ważną kwestią. Tak jak w przypadku ich udzielenia, ich zwrot będzie wymagał podjęcia przez zgromadzenie wspólników określonej uchwały. Jednak nie w każdej sytuacji będzie on możliwy. Zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych zwrot dopłat może nastąpić, jeśli dopłata nie jest wymagana na pokrycie straty bilansowej. Zwrot może nastąpić dopiero po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia o zamierzeniu zwrotu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Można stwierdzić, że procedura zwrotu uregulowana przez przepisy kodeksu spółek handlowych jest dość czasochłonna i kosztowna, gdyż za każdy dzień ogłoszenia należy uiścić opłatę.  Zgodnie z przepisami zwroty powinny zostać dokonane w sposób równomiernym wszystkim wspólnikom. Jednak w umowie spółki można uregulować dużo bardziej korzystne, elastyczne oraz szybsze warunki zwrotu dopłat. Warto zwrócić się po poradę radcy prawnego, aby ustanowić jak najlepsze postanowienia w tej kwestii.

 

Dopłaty, a skutki podatkowe?

Podatek od osób prawnych (CIT)

Zgodnie z ustawą o podatku od osób prawnych CIT dopłaty stosowane przez wspólników nie są traktowane jako przychód, jeżeli zostaną uiszczone zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych. W związku z tym wniesienie dopłat nie będzie skutkowało powstaniem zobowiązania z tego tytułu.

Podatek od osób fizycznych (PIT)

Wspólnicy będący osobami fizycznymi nie muszą płacić podatku dochodowego od przychodu w postaci zwrotu dopłat w wysokości określonej w złotych na dzień ich faktycznego wniesienia. Opodatkowaniu podlegają natomiast odsetki uzyskane przez wspólnika, w przypadku gdy zastrzeżono oprocentowanie dopłat.

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych dopłaty są traktowane jak zmiana umowy spółki kapitałowej. W związku z tym opodatkowane są na zasadach takich samych jak zawarcie umowy spółki, czy zmiana tej umowy. Dlatego stawka podatku wynosi 0,5% kwoty dopłat. Obowiązek podatkowy w podatku PCC od dopłat sp. z o.o. spoczywa na samej spółce z o.o., która jako podatnik zobowiązana jest złożyć deklarację w sprawie PCC, obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia kiedy została podjęta uchwała o dopłatach.

26 kwietnia zaczęła obowiązywać największa, obok pracy zdalnej, tegoroczna nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca liczne nowe obowiązki dla pracodawców i uprawnienia dla pracowników. Największe zmiany w Kodeksie pracy dotyczą treści i zasad wypowiadania umów o pracę, nowych i wydłużonych urlopów oraz zwolnień od pracy, a także uprawnień pracowników-rodziców. Ustawa stanowi wdrożenie do polskiego porządku prawnego regulacji unijnych. Mowa tu o dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej, a także dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. W niniejszym artykule przybliżymy najistotniejsze ze zmian.

Zmiany w Kodeksie Pracy od kwietnia 2023

Nowe uprawnienia pracowników-rodziców

• podwyższenie łącznego wymiaru urlopu dla obojga rodziców,
• wprowadzenie wyłącznego urlopu rodzicielskiego dla każdego z rodziców,
• zmiana wysokości zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przy wniosku o „długi” urlop macierzyński,
• wprowadzenie nowego rodzaju urlopu – urlopu opiekuńczego,
• podwyższenie wieku dziecka, którego opiekunowie dysponują dodatkowymi uprawnieniami rodzicielskimi, a także rozszerzenie tych uprawnień (chodzi o m.in. brak obowiązku pracy w nadgodzinach czy w porze nocnej bez zgody pracownika).

 

Zmiany w umowach o pracę

• wprowadzenie nowych, obowiązkowych postanowień do umowy o pracę, w tym umowy o pracę na czas określony i umowy o pracę na okres próbny,
• wprowadzenie nowego katalogu informacji o zatrudnieniu, które pracodawca jest zobowiązany przekazać w określonym w Kodeksie pracy terminie po dopuszczeniu pracownika do pracy,
• zmiana zasad nawiązywania i wypowiadania, a także przedłużania umów o pracę, w tym w szczególności na czas określony i na okres próbny,
• zapewnienie pracownikowi prawa wystąpienia o zmianę rodzaju umowy o pracę korzystniejszą,
• wprowadzenie obowiązku informacyjnego w odniesieniu do zatrudnionych pracowników dot. wolnych etatów, stanowisk i awansu.

 

Zmiany w organizacji pracy

• wprowadzenie możliwości skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej,
• wprowadzenie definicji elastycznej organizacji pracy i katalogu pracowników, którzy są uprawnieni do zawnioskowania o jego zastosowanie
  uregulowanie kwestii szkoleń pracowniczych zarówno w zakresie ich odpłatności i terminu odbywania jak i zaliczania do czasu pracy,
• uregulowanie kwestii równoległego zatrudnienia pracownika u innego pracodawcy (z wyjątkami).

 

Nowelizacja Kodeksu Pracy 2023: pozostałe zmiany

• Uregulowanie kwestii przejściowych w wypadku już trwających stosunków zatrudnienia,
• Zmiany w obowiązkach pracodawcy w odniesieniu do pracowników delegowanych na terytorium UE i poza nią,
• Nowe regulacje dotyczące przerw w pracy.

 

Prawnicy ATL Law udzielają pracodawcom wszechstronnej pomocy prawnej we wszystkich obszarach dotyczących zarządzania zasobami ludzkimi i prawa pracy. Jeśli są Państwo zainteresowani szczegółami dotyczącymi nowych obowiązków pracodawcy, zespół ATL LAW służy pomocą zarówno w zakresie przygotowania opracowania obejmującego wszystkie istotne zmiany wprowadzone nowelizacją, jak i przygotowania wzorów dokumentów (m.in. umów czy aneksów do umów o pracę oraz informacji o warunkach zatrudnienia) uwzględniających nowe regulacje. Zapraszamy do kontaktu.

Czytaj również: Monitoring w pracy przepisy